Ülkemizde doğa adına başarılı çalışmalara imza atan Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, 2019-2020 yıllarında, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında desteklenen “Zehirsiz Sofralar” projesini, Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) ortaklığında yürüttü. Bu proje kapsamında 100’ün üstünde sivil toplum örgütünün ve sivil inisiyatifin katıldığı ‘’Zehirsiz Sofralar Pestisit Eylem Ağı’’nın kuruluşuna öncülük etti. Bir süre sonra da bu projede işbirliğinin sürekliliğini sağlayan 38 sivil toplum örgütü ve sivil inisiyatif bir araya geldi. Gıda güvenliği ilkesiyle, ‘’Zehirsiz Sofralar Platformu’nu kuruldu.
1 Nisan 2021 tarihi itibariyle de “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesi başladı. Bu çalışma da Buğday Derneği’nin, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu VI Programı kapsamında desteklenmiş olup Avrupa Pestisit Eylem Ağı ortaklığında ve Zehirsiz Sofralar Platformu işbirliği ile yürütülmektedir.
Zehirsiz Kentler projesini, ülkemizde sadece Samsun Büyükşehir Belediyesi, Kadıköy Belediyesi, Karşıyaka Belediyesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi programına aldı. Bu belediyelerimizi göstermiş oldukları duyarlılıktan ötürü kutluyorum. Daha çok belediyemizin bu projenin içerisinde yer almasını diliyor ve vatandaş olarak bizler zehirsiz kentler için neler yapabiliriz kısaca buna değinmek istiyorum.
Farkında mısınız? Oturduğumuz sitenin bahçesinde dinlenirken, parkta çocuğumuzla oynarken, evimizin musluğundan akan suyu kullanırken yavaş yavaş zehirleniyoruz. Nasıl mı? Tarımda yaygın olarak kullanıldığı için gıdalar yoluyla soframıza gelen zehirler; parklardan okullara, yol kenarlarından kaldırımlara, mezarlıklardan çöp alanlarına, site bahçelerinden kampüslere kadar, yaşam alanlarımızda da kullanılıyor. Böylece bir kez daha sağlığımızı ve doğal varlıkları tehdit eden bir unsura dönüşüyor.
2020 yılında İstanbul’da gerçekleştirilen İklim Değişikliği ve Su Yönetimi Sempozyumu’nda sunulan, Türkiye’de su kalitesine dair rapora göre; sularımızda tespit edilen 49 mikrokirleticinin 33’ü pestisitlerden oluşuyor. Bugün de bilimsel çevrelerce her geçen gün bu zehirlerin zararlarına dikkat çekiyor. Ve kentlerde kullanımına yönelik yeni araştırmalar yayımlanıyor.
Pestisit dendiğinde akıllara ilk önce tarımsal faaliyetler gelse de giderek artan kentleşmeyle birlikte yaşam alanlarımızda daha fazla pestisit kullanılıyor. Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılarak kentlerde zararlı mücadelesi için kullanılan pestisitler ile aynı aktif maddeleri içeren biyosidal ürünler de yaygınlaşmaktadır. Bu durum da kimyasalların insan sağlığını, su kaynaklarını ve biyolojik çeşitliliği olumsuz yönde etkilemektedir.
Peki, bu tehlike karşısında biz ne yapmalıyız?
Üreme sistemimiz başta olmak üzere tüm hormonal sistemimize zarar veren, pek çok kanser türüne sebep olan, kromozom bozukluklarına ve çocuklarda gelişim bozukluklarına yol açan, arılara ve diğer canlılara verdiği zararla biyoçeşitlilik kaybını tetikleyen, ekosistemi tahrip eden, havamızı, suyumuzu ve toprağımızı zehirleyen pestisitler ve biyosidal ürünlerin yerine, zehirsiz alternatifleri kullanmalıyız.
Belediyelerimizden “Zehirsiz Kentlere Doğru” kararlı bir adım atacakları talep etmeliyiz. İlgili bakanlıklar ve karar vericilere bu yönde baskı yapmalıyız. Bu konuda çalışan sivil toplum hareketine destek olmalı, kampanyaları takip etmeliyiz.
Zehirsize geçiş süreci belediye alanları ile sınırlı kalamaz. Bundan dolayı oturduğumuz apartman veya sitede, işyerlerinde, okullarda, kampüs ve spor kulüplerinde ve kullandığımız özel sektöre ait tüm alanlarda ilgili tüm paydaşlara yönelik bilgilendirici faaliyetler yürütmeli, örgütlenmeli, forumlar, toplantılar düzenlemeliyiz.
İlgili kampanyayı imzalayabiliriz ve paylaşabiliriz. Bunun yanı sıra, belediyelerin halkla ilişkiler, şikâyet vb. hatlarına, belediye başkanlığına ve/veya sağlık işleri, çevre koruma ve kontrol, veterinerlik, park ve bahçeler gibi haşere, ot ve sinek ile mücadele eden ilgili birim, müdürlük veya daire başkanlıklarına talebimizi ileterek ülke çapında başlatılan kampanyanın bir parçası olabiliriz.
İlgilenenler için kampanya linki: https://chng.it/XzLfxKpNs9
