Bu hafta Tıp Bayramı’nın 107. yıl dönümü idi. Bundan dolayı kutlu olsun. Bu bayram dolayısı ile bu haftaki sohbetimiz bu bayramımız üzerine olacaktır. Çünkü bu bayram bir direniş ile başlamıştır.
2.Mahmut 1826 yılında Yeniçeri Ocağını kaldırdıktan sonra Asakir-i Mahsure-i Muhammediye adında Batı tipinde eğitim alan yeni bir ordu kurmuştur. Bu ordunun doktor ihtiyacı içinde 1927 yılında Tıbbiye-i Şahane okulunu kurmuştur. Bu okul Batı tipinde akılcı eğitim yapan ilk tıp okuludur. Okul 14 Mart 1927 tarihinde kurulmuştur. Bu okulun kurulmasından sonra 1834 yılında Harp Okulu kurulmuştur. Tıp okulu eğitimine devam etmiş ve verdiği mezunlar ile gerek ordu gerekse siviller için çok büyük hizmetler yapmıştır. Tıp okulunda öğrenim gören öğrenciler insan bedenini inceledikleri için pozitif düşünce ile yetişmektedirler. Akılcı bir eğitim alan tıbbıyeliler devlet yönetimindeki aksaklıkları görünce çeşitli fikirler üretmektedirler. Bu durum ise onların yönetim tarafından sakıncalı görülmesine neden olmuştur. Okul 1900’lü yılların başında bugünkü Haydarpaşa binasına taşınır.
1918 yılında İstanbul düşman donanması tarafından ablukaya alınır. İngilizler kendilerine karargah olarak Haydarpaşa’yı seçerler. Okulun bir bölümü düşman ordusuna karargah olarak verilir. Aradan biraz geçince tıbbiye öğrencilerinin okula üniforma ile gelmemeleri İngilizler tarafından istenir. Bunun üzerine tıbbiyeliler pijama ile okula gelirler.
Tıbbiyenin kurulduğu 14 Mart 1919 günü Tıbbiye tarafından bir etkinlik düzenlenir. Etkinliği düzenleyenlerin önderleri arasında Tıbbıyeli Hikmet de vardır. İşgalci komutanlar da davet edilirler. Etkinlik sırasında Haydarpaşa kuleleri arasına dev bir Türk bayrağı asılır. Buna çok bozulan düşman askerleri ile aralarında tartışmalar çıkar. Tıbbiyeliler düşmana ‘bu toprakların sahibi biziz ve sizleri göndereceğiz’ derler.
Daha sonra tıbbiyeliler organize olarak Sultanahmet mitingini düzenlerler. 4 Eylül 1919’da Sivas’ta toplanan Sivas kongresine tıbbiyeliler Tıbbıyeli Hikmet’i yollarlar. Tıbbiyeli Hikmet kongrede Mustafa Kemal’e Amerika mandasını kabul etmediklerini haykırır. Mustafa Kemal çok sevinir. Kongrede Amerikan mandasının ret edilmesinde etkili olur. Tıbbiyeli Hikmet Balıkesir Savaştepelidir. Hemşehrimizdir. Orhan Boran’ın babasıdır.
Samsun’a giden heyet içinde üç tane doktor vardır. Cumhuriyet kurulduktan sonra tıbbiye mezunu doktorlardan Reşit Galip, Refik Saydam çok önemli görevler yaparlar. Reşit Galip 1933 yılında üniversite reformunu yapıp İstanbul üniversitesini kurar. Ülkeye üniversite ayarında pozitif ilimi getirir. Aynı zamanda andımızı yazar ve on yıllarca okullarda okutulur. Refik Saydam ise aşı konusunda çalışmalar yapar ve Hıfzısıhla enstitüsünü kurar. Ülkemize başbakanlık yapar.1919 yılındaki bu direnişten sonra her 14.Mart Tıp Bayramı olarak kutlanmaya başlanır. Kurtuluş savaşımıza büyük katkıları olan yurtsever doktorlarımızın Tıp Bayramı kutlu olsun.
Aynı zamanda bu hafta 12 Mart günü İstiklal Marşımızın kabul günüydü. Tanrı bir daha bu ulusa böyle bir marş yazdırmasın. Saygılar.
14 Mart 2024
Sinan Kahyaoğlu
