Türkiye 14 Mayıs sabahı heyecanlı ve umutlu uyandı. Aylardır verilen sözler, yapılan propagandalar, kısılan sesler, harcanan paralar, fedakarlıklar sonucunu verecekti.
Saat 17.00’yi gösterdiğinde oy kullanma işlemi bitti. Ya “yeniden bahar gelecek”, Türkiye kazanacaktı ya da “yeniden” seçilen 21 yıllık iktidar devam edecekti. Ama ikisi de olmadı. İlk turda devletin tüm olanaklarını kullanan mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan %49.5 oy aldı. Rakibi Kemal Kılıçdaroğlu ise %44.89’da kaldı.
Oysa seçimden günler öncesinde Kılıçdaroğlu ve Millet İttifakı umutlu, Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhur İttifakı yorgun görünüyordu. Üstüne üstlük bir de Memleket Partisi Başkanı Muharrem İnce’nin de seçimden çekilmesi daha da umutlandırmıştı Kılıçdaroğlu’nu, Millet İttifakını ve Kılıçdaroğlu gönüllülerini…
Ama olmadı.
2’nci tura kalan seçimden geriye bize ne kaldı?
“Bozkurt” işaretiyle selam veren sol lider. Rakibi ile ilgili gerçeklerle hiç ilgisi olmayan kara propagandalar yapan Cumhurbaşkanı. Şarkı ve türkü sözlerini karıştıran, ne dediğini hala anlayamadığımız, bazen 18+ söylemleri olan liderlerin yaptıkları kaldı.
İstanbul seçiminde, Ak Partili Ali İhsan Yavuz: “Hiçbir şey olmasa bile kesinlikle bir şeyler oldu demişti, bu seçimde de Millet İttifakı üyeleri bunu demese de öyle düşündü. Çünkü 2018’de olduğu gibi bu seçimde de sistemler yine durdu, ertesi gün ancak açılabildi. Bu yüzden de yeterli sayıda itiraz edilemedi. “Oylarımız çalınıyor” dense de büyük oranda bu kanıtlanamadı.
İlginç olan sonuca ilk turda 0,5 oy oranıyla 1’nci turda seçilme fırsatı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın değil de, 2.800.000 oy geride olan Kılıçdaroğlu’nun yoğun itirazlarıydı.
Başka bir ilginç nokta da Türkiye siyasetine dair doğru düzgün, elle tutulur hiçbir politikası olmayan, varlığını diğer liderleri ve partileri karalamaya dayandıran MHP’nin beklenenin aksine yüksek bir oy oranı alması. Oysa %10,06 oy alan MHP’nin barajı geçememesi tehlikesine karşı mevcut hükümet seçim barajını %7’e düşürmüştü.
İşin özü sanırım 1’nci turda herkes kaybetti MHP kazandı, bir de %5.17 oy oranıyla 2’nci tur için paylaşılamayan adam haline gelen Sinan Oğan.
Bakalım Sinan Oğan muhalefetin düşündüğü gibi Kılıçdaroğlu’na destek verecek mi, yoksa hakkını Erdoğan’dan yana mı kullanacak. Ama bu günden görünen Sinan Oğan’ın kemikleşmiş, onun bir sözüyle işaret ettiği adaya oy verecek bir kitlesi yok. Bunu da öğrenmemize az kaldı.
Peki 2 aşamalı seçimler daha önce dünya neler yaşamış birkaç örneğe bakalım.
23 Nisan 2017 FRANSA
İlk turda seçime katılım %76, Macron %24, aşırı sağcı Le Pen ise %21 oy aldı. 2’nci tura katılım %66’ya düştü ve seçimin galibi oyunu %66ya yükselten Macron oldu.
12 Ocak 2018 ÇEKYA
İlk turunda seçime katılım oranı %62, Milos Zeman %38,6 ve Jiri Drahos %26,6. İkinci turda Zeman oyların %51,4’ünü, Drahos oyların %48,6’sını aldı. İkinci turda seçime katılım oran %66’ya yükseldi.
16 Haziran 2019 GUATEMALA
İlk turda oyların % 25’ini alan Sandra Torres ve %13,8’ini alan Alejandro Giammattei ikinci tura kalmayı başaran adaylar oldu.
11 Ağustos’taki ikinci tur oylamasındaysa geriden gelen Giammattei oyların %58’ini alarak ipi göğüsleyen isim oldu.
Katılma oranı 2. Turda %41’di ve keskin bir şekilde düşmüştü.
2 Ekim 2022 BREZİLYA
İlk turda eski sendikacı, solcu Luiz Inacio Lula da Silva ile aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yarıştı. Lula da Silva %48,43 oy alırken, Bolsonaro %43,20 oy aldı. Lula da Silva, 2. turda %50.9 oy oranıyla % 49,1 oy alan başkan Bolsonaro’yu geçmeyi başardı.
Bakalım bizde 2’nci tur nasıl sonuçlanacak. Görünen o ki, Cumhur İttifakı 2’nci tura hazır, Millet İttifakı ise değişime olan inancını koruyor ve umutsuzluğa düşmüyor.
Geçen seçimlerde olduğu gibi 14 Mayıs akşamı da kilitlenen oy sayım sistemlerinden sorumlu CHP’li Onursal Adıgüzel, Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı görevinden istifa etti. İstanbul İl başkanı Canan Kaftancıoğlu ve İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 2’nci tur seçim kampanyasını yönetecekleri açıklandı. Ak Parti’de ise anlaşılan birinci turdaki propagandalara devam edilecek.
Kılıçdaroğlu kazanır “Bahar mı gelir” yoksa “Yeniden” Erdoğan mı kazanır bilmiyoruz. Ama genel görüş her iki liderin de son seçimleri olacağı yönünde.
Yani sözün sonu Kılıçdaroğlu “Yeniden” yenilmezse, Erdoğan’ın “Arap Baharı” sona erecek.
Türkiye’nin geleceğini ilgilendiren seçimden önce hem liderlerin hem de oy veren bizler için TAKKEYİ ÖNÜNE ALIP DÜŞÜNME ZAMANI…
