T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Kazdağı Milli Parkı Yürüyüş Rotaları ve Turizm Faaliyetleri Haritası’nı hazırladı. Dünyaca ünlü oksijen cenneti Kazdağı’nı tanıtan başarılı çalışmanın arka yüzünde, “Sarıkız Efsanesi” en bilinen hikâyesi ile yer alıyor.
Tanıtım broşüründe; Kazdağı denilince ilk akla gelen efsanelerden biri olan Sarıkız’a dair anlatılanlar arasında, Sarıkız’ın eteğine doldurduğu taşlarla kazları için avlu oluşturduğu alana “Kaz Avlusu” denildiği, bu alana ait duvar kalıntılarının bugün Kazdağı’nın zirvesinde bulunduğu bilgisi bulunuyor.
Bunun yanı sıra; inanışa göre Sarıkız’ın babasının bedduası nedeniyle Kavurmacılar Köyü’nde bugün kimsenin yaşamadığı, Sarıkız’ı ve babasını yaşatmak adına dağın yassı taşlarından mezar yapıldığı ve Sarıkız’ın bulunduğu yere “Sarıkız Zirvesi” , babasının da bulunduğu tepeye “Baba Tepe” denildiği paylaşılan diğer bilgiler arasında yer almaktadır.
Balıkesir’in Edremit ilçesine bağlı Güre Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Kavurmacılar Köyü’nde, günümüzde ne yazık ki giderek artan bir yapılaşma söz konusu. Köyün simgesi olan tarihi camiye ait minarenin yerinde yeller esiyor. Bu köyde yıllardır gerçekleştirilen Geleneksel Sarıkız Hayrı’nın yapıldığı alan da değişimden etkilenmektedir. Önceden hayır yemeğine katılanlar, yıllara meydan okuyan ağaçların gölgesine otururdu. Şimdi ise ağaçların çevresi de konutlar ile sarılmış durumda.
Sarıkız’ın ve babasının yaşadığı inanılan köye gerçek anlamda sahip çıkılıyor mu? Buna, vicdanlı yürekler karar versin.
Biz, tanıtım broşürünün izini sürerek Sarıkız ile buluşmaya devam edelim. Sarıkız Zirvesi’ne ve Baba Tepe’ye uzanalım. Kazdağı’nı Kazdağı yapan Tahtacı Türkmenleri’nin, bu iki kutsal alanda nesilden nesile aktarılan bir gelenek olarak gerçekleştirdikleri Sarıkız Hayırları’nın konuğu olalım.
Gönül isterdi ki, günümüzde de Sarıkız Hayrı’nın bütün ibadetleri yerine getirilsin. Sarıkız’ın değerleri ve insanları bir araya getiren maneviyatı olduğu gibi yaşatılsın. Kazdağı’nın Eybek bölgesinde yaşayan Tahtacı Türkmenleri de Eybek Zirvesi’nde bulunan Eybek Dede’ye gidebilsin. Bir ömür verdikleri Kazdağı’nda, kendi inançlarını özgürce yaşayabilsin. Sarıkız, Cılbak Baba ve Eybek Dede’ye adaklarını adasın. Bir Türkmen çocuğu, kendi öz kültürünü yerinde yaşayarak öğrensin. Büyükleri gibi o da kendi çocuklarına ve torunlarına bu kadim geleneği aktarabilsin.
Sarıkız Hayırları, önce pandemi yasaklarından dolayı gerçekleştirilemedi. En son 2019 yılında katılabildiğimiz Sarıkız Hayırları, daha sonra da orman yangınları kapsamında alınan kararlar gereği yapılamıyor. Bölgede hizmet veren turistik işletmeler faaliyetlerine devam ediyor. Tahtacı Türkmenleri ise; binlerce yıldır var oldukları topraklarda, Kazdağı’nı herkesten çok koruyup sahip çıkanlar olduğu halde ibadetlerini ve hayırlarını yerine getiremiyor.
Denizli’nin Beyağaç ilçesi sınırlarında yer alan, 2.300 m. rakımlı Sarıdağ-Çiçek Baba Zirvesi’nde türbesi bulunan “Eren Baba” adına düzenlenen ritüeller ve etkinlikler, özel izinler alınarak düzenlendi. Geçtiğimiz yıl, yaklaşık beş bin kişinin katılım sağladığı Eren Baba Törenleri ’nde, inanış gereği adak olarak yedi yüz kurban kesildi. Törenler boyunca hiçbir sorun yaşanmadı. Sadece bölge halkı, geleneklerini geleceğe aktardı.
Eren Baba Törenleri için alınan bu özel izin neden Sarıkız Hayırları için de alınmaz? Sarıkız Efsanesi’ni tanıtan ilgili kurum ve kuruluşlar, neden Tahtacı Türkmenleri’nin inançları gereği Sarıkız Zirvesi’nde hep olduğu gibi bugün de bulunmaları için yardımcı olmaz? Edremit Körfezi’nde faaliyet gösteren bütün dernek, vakıf, platform, siyasi partiler, sanatçılar ve diğer oluşumlar niçin Tahtacı Türkmenleri’nin yanında yer almaz? Kazdağı’nı değerleriyle yaşatamıyorsak, başka bir şeyin önemi var mı? Rant, kişisel hesaplar ya da maddiyat daha mı önemli?
Sarıkız Zirvesi’ne giden yol üzerinde bulunan Zeytinli Köyü’nden 11 km. yukarıda bulunan bir alana, Kazdağı Mas Yayla Camping Çadır ve Karavanlı Kamp Alanı yapıldı. Bu tesise ruhsat veren; Sarıkız Efsanesi’ne sözde önem ve değer veren, Tahtacı Türkmenleri 2019 yılından beri Sarıkız Zirvesi’ne çıkamıyorken hiçbir çözüm üretemeyen T.C. Cumhurbaşkanlığı Tarım Ve Orman Bakanlığı’na bağlı Doğa Koruma Ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü…
Söz konusu alanda son yıllarda yapılan taş binaları görmek de mümkün. Kazdağı Mas Yayla Camping Çadır ve Karavanlı Kamp Alanı’nın resmi açılışının, önümüzdeki mayıs ayında yapılacağı duyumlar arasında. Tesisin on iki ay hizmet vereceği biliniyor. Tesisle ilgili birçok sorun var. Bunların en başında, tesisin girişinin nizamiye kapısından yani koruma altında olması gereken Kazdağı Milli Parkı’nın içerisinde yer alması geliyor. Nizamiye kapısı yapıldı. Sözde kontrollü olacak ama kimler, nasıl kontrol edecek?
Diğer önemli bir sorun ise; Kazdağı Milli Parkı’na 7 km. gibi yakın bir mesafede bulunan tesisin girişinin dolasıyla bütün alanın, olası bir yangının hızlı bir şekilde yayılmasına neden olabilecek kızılçamların, kozalaklı ağaçların, Kazdağı Milli Parkı’nda yaşayan bütün canlıların bulunduğu, endemik tür bitki ve hayvanların evi olan bir bölgede olmasıdır. Orman yasakları, niçin herkes için aynı şekilde geçerli değil?
Başka bir sorun da, tesise yani Kazdağı Milli Parkı’na alan kılavuzu olmadan girişi serbest bırakma protokolü hazırlandığı bilgisidir. Bu çok ama çok tehlikeli bir husustur. Şu an duyum olarak bilgi sahibi olduğumuz konu gerçekleşirse, hepimizi daha büyük sorunlar bekliyor. Çünkü ilgili kamp alanından 25 km. yukarıda Sarız Zirvesi bulunmaktadır. Tahtacı Türkmenleri’nin, pandemi ve orman yangını yasaklarına takılıp bir türlü varamadığı, gidip de ibadetlerini yerine getiremediği Sarıkız Zirvesi…
Ve bu kamp alanının yolu, askeri radar yoludur. Bu da başka bir sorun yaratacak konudur. Bölgede yaşayan herkesin ilgisine, bilgisine…
