Malleus, Ruam veya Mankafa diye adlandırılan özellikle tek tırnaklıların (at, eşek, katır) bulaşıcı bakteriyel bir hastalığıdır.
İnsanlar hastalığı hasta hayvanlara direkt temas ile veya hasta hayvanların ağız burun akıntıları, deri lezyonlarda ki akıntılara dokunması bu akıntılarla bulaş yapmış yem,su,saman koşum takımlarına temas ile de bulaşabilir.Hastalık etkeni 6 aya kadar dış ortamda canlılığını devam ettirmektedir.İnsanların sağlığı daha öncelikli bir konu olduğu için biz veteriner hekimler istemeyerekte olsa hasta hayvanları mecburen itlaf etmek zorunda kalırız yasal prosedürde böyle işlemektedir ciddi sorunlar yaratan bir hastalıktır.Bu yüzden itlaf ve dezenfeksiyon işlemleri önem arz etmektedir.
Hastalığın insanlara bulaşma şekli sindirim,solunum veya deri yolu ile olmaktadır.
Hayvanlarda 3 klinik formu vardır.
- Burun Ruamı : Burundan pis ve kanlı bir akıntı gelir.
- Deri Ruamı : Deride özellikle bacak bölgesindeki lenf yolları şişer,iltihaplanır
- Akciğer Ruamı : Çok yavaş seyreder,hastalığın çıkması aylar sürebilir. Öksürük,burun akıntısı görülür.
Bu hayvanların bakımını yapan, tek tırnaklılarla temas eden vatandaşlarımız dikkatli olmalıdır.Atların koşum takımları yemlikleri de imha edilmelidir.
Bir panik havası oluşturmaya gerek olmayıp konulan tedbirlere uyulması önem arz etmektedir.O bölgede bulunan vatandaşlarımız mülki ve idari amirlerin uyguladığı karantina ve diğer tedbirlere riayet etmelidir.
Ancak şu bilinmelidir ki ruam ve benzeri 250 ye yakın Zoonoz hastalık (hayvandan insana insandan da hayvana bulaşabilen) mevcut olup bu hastalıklarla mücadelede ” TEK SAĞLIK” yaklaşımı içinde değerlendirmek ve Veteriner Hekimlik teşkilatının organizasyonlarda aktif rol almasını sağlamak gerekir.
Önerilerimiz ise:
O bölgede bulunan tek tırnaklı hayvanlara yaklaşmaktan bir müddet imtina etmekte fayda vardır.
Kesinlikle o bölgeden kontrolsüz bir şekilde hayvan giriş çıkışına müsaade edilmemelidir.
Veteriner hekim teşkilatının aldığı tedbirlere riayet edilmelidir.
İnsan ve hayvan sağlığını bir bütün olarak değerlendirilmeli, Avrupa ve dünyanın gelişmiş birçok ülkesinde uygulanan TEK SAĞLIK konseptinin ülkemizde de acilen uygulamaya geçilmesi gerekir.
Hüdayi TANRIKULU
Balıkesir Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı