İnsana özgü sorunları çözmek için bilim insanları fareler başta olmak üzere hayvanlar üzerinde deneyler yapıyor.
Gerçekleşen deneylerden birinde bir fare su dolu bir kaba atılıyor.
Ortalama bir farenin 15 dakika yüzebilme kabiliyeti varmış.
Fakat büyük olasılıkla 15 dakika dolmadan fareler yüzmeyi bırakıyorlarmış.
Bunun adına da zorlu yüzme testi denmiş.
Fareye anti depresan ilaç verildiğinde yüzmeyi 18 dakikaya kadar çıkarıyormuş.
Şöyle bir şey denemişler.
15 dakika yüzebilen bir fareyi 14. dakikada sudan almışlar.
Bir müddet sonra tekrar suya atmışlar.
Fare tekrar suya atıldığında 75 dakika yüzmüş.
Sırf biri beni kurtaracak diye!
Umut olmadan olmaz.
Yazmakta olduğum yazının kaosundan dolayı sonda vereceğim mesajı baştan yazmış olayım.
***
Aslında şirketler insan yapısına çok benziyor.
İnsan vücudundaki organların uyum ve koordinasyonunun; şirketin departmanları arasında olması gerekir.
İnsan vücudu organ koordinasyon bozukluğu hastalığa ve ilerleme halinde ölüme yol açar.
Şirket departmanları arasındaki uyum bozukluğu, yetkisizlikte insan vücudundaki reaksiyon sıralamasını takip eder.
Damarlar açıksa, iletişim iyiyse, bağışıklık iyiyse insan da, şirket de daha dayanıklı ve dinamik oluyor.
***
Pandemi döneminde en çok zorlanan grup liderler oldu.
Liderden kastım tüm organizasyonlarda kurumunu sürüklemesi gereken kişidir.
İşi yönetmek yerine insanı yönetme yanlışlığına yönelenlerde çoğalma oldu.
***
Değişim sonrası şirketlerde dijitali konuşuyoruz.
Aslında analog direnci ele alsak daha iyi olacak gibi.
Zira elindeki cep telefonundaki versiyon değişimi için bir saniye beklemeyen liderler, yöneticiler, iş yapma şekillerindeki değişime karşı inanılmaz bir direnç gösteriyorlar.
Güven ve yetki devrindeki problem, işi yönetmekle, insanı yönetmek arasındaki problem derinleşti.
***
Dünya çapında yöneticiler, liderler arasında bir sorunlar anketi yapılmış.
İş dünyasında sorun nedir diye?
1 numara liderlik yetersizliği.
2 numara yetenek, 3 numarada davranış ve kültür eksikliği çıkmış.
Kurumsallaşma ve kültür çatışması penceresinden 3 numaraya atfen;
Kurumsallaşırken duygusal kısmın yok olmasını önleyen kurum kültürü ve değerler silsilesidir.
Bu yüzden şirketlerinizin değerlerini tespit edin, bir kurum kültürü oluşturun.
***
Yazıda kaos var dedik ya!
Newton fiziği ile insanlık aya kadar gidebildi.
Ama Evrende daha fazlasını kavramak için yeterli olmadı.
Bunun için kuantum fiziğine, kaosa ve değişime ihtiyaç duydu.
Ana hammaddesi insan olan şirketlerde de böyle bir paradigma, mantık değişimine ihtiyaç var.
***
İnsanın olduğu yerde kaos var.
Kaosunda kendi gidişatında bir düzeni var.
İnsan kaynakları yönetimi herkesi bir kalıba sokan görev tanımları üzerine kuruldu.
Son yıllardaki start-up girişimler değişen dünya bize gösterdi ki;
Farkı farklı insanlar yaratıyor.
Onlarda görev tanımlarına sıkışmış insanlar olmayabiliyor.
Yeni amaç insan kaynakları paradigmasını değiştirdi.
Değerleri, kurum kültürünü belirleyip çalışanlara onun altında serbest alan bırakma konusu asla gözden uzak tutulmamalı.
Yetenek ve yetkinlik ayrı şeyler.
Yetenek doğuştan gelir.
Yetkinlik öğrenilebilir.
Şirketler kendileri için doğru inşaları yetkin hale getirebilir.
İnsanları yeteneğe göre ayırmaya kalkarsak önemsemeye aykırı bir durum ortaya çıkar.
***
Telefon uygulamaları gibi bazı şeyleri değiştirmeliyiz.
Kendini doğrulayan kehanetler vardır.
Vatandaşın çalacağı, öğrencinin kaytaracağı, personelin kandıracağına dayalı sistemler kurarsak başımıza gelir.
Şimdi tam tersi; öğrencinin çalışacağı, vatandaşın etik olacağı ve çalışanın sorumluluk alacağı üzerine bir sistem kurgulamalıyız.
Bugün kaostan korkmamak liderin en çok öğrenmesi gereken şeydir.
Kaos içindeki yazım biraz uzadı.
Son dönemde şirket çalışmalarında gündeme gelen deyimlerden bir tanesi ( i do sincersy) “Tek başına krallık kuruyormuş gibi hareket etmek.”
Bu konuda; ilgilenenlerin araştırma konusu olsun.
Erdoğan Dur
