Şimdilerde ortadan kalkan “düz lise”lerin dünyada başka örnekleri herhalde bulunmaz. Adı üstünde akademik başarı ve ilgi düzeyi ne olursa olsun milyonlarca öğrenciyi düz liselerden “düz” bir şekilde mezun ettik. Şanslı ya da akademik olarak yeterli bir bölümü üniversiteye devam etti ancak büyük bir kısmı gereken yaşam becerilerinden yoksun olarak hayatın ortasına düşüverdi. Mesleki eğitimi ikinci plana ittiğimiz sürece benzer yaşamları heba etmeye devam edeceğiz.
Ülke olarak en büyük problemlerimizden biri de nitelikli iş gücü eksiği ve buna bağlı olarak mesleki verimsizliktir. Hasbelkader seçtiğimiz mesleklerimizde genelde neden verimli olamadığımızı ya da işimize neden uyum sağlayamadığımızı anlamak için her yıl yüz binlerce öğrencinin eğitim gördüğü meslek liselerini mercek altına almak yeterli olacaktır. Maalesef meslek liseleri ders başarısı düşük öğrencilerin zorunlu istikametidir. Uygunlukla ilgili hiçbir gösterge olmadan ortaokul sonrası yüzbinlerce çocuk soluğu bu okullarda alırlar. Oysa meslek lisesi denilince ilk başta akla gelen onlarca alan uygun olmayanların yapabileceği uğraşlar değildir.
Bugün mesleki eğitimin ülkemizde geldiği noktanın pek iç açıcı olmadığı aşikar. Yaklaşık 10 yıldır yaz döneminde tercih danışmanı olarak görev yapıyorum. Bu süreçte yardımcı olduğum binlerce öğrencinin sadece birkaç tanesinden kararlı bir şekilde meslek lisesine gitmek istediklerini duydum.
Yaklaşık olarak aynı nüfusa sahip Almanya ‘da ülkemizden 4 kat daha fazla (8 milyona yakın) mesleki eğitim öğrencisi bulunuyor. Aradaki farkın nedeni, Almanya da ilkokul sonrası çocukların kaderlerinin belirleniyor olması. İlkokul dönemi bizde ki gibi akademik başarı odaklı değil. Almanya da çocukların ilgi ve yeteneklerinin keşfedildiği bir tanıma döneminin sonrasında bir ömür gidecekleri rota belirleniyor. İlkokul sonrası öğrencilerin %70 e yakını mesleki eğitime yönlendiriliyor. Bizde ise yol ayrımı ortaokul sonrasına bırakılmış durumda. Sonuç olarak ilkokul sonrası rotası belli olan ve yeteneklerine uygun alanlara yönlendirilenlerle ortaokul hatta liseye giderken ne olacağını kestirememiş olanların arasında bir nitelik farkının bulunması kaçınılmaz. Umarım bizde de mesleki eğitimi çok daha erken yaşlarda çocuklarımıza benimsetir ve ülkemizin kalkınmasında daha donanımlı neferler yetiştiririz.
Ülkemizin geleceği için hayati bir öneme sahip mesleki eğitim konusunda zamanla gerekli adımların atılacağını umuyorum. Ancak o günlerin gelmesini beklemeden ve daha fazla vakit kaybetmeden bugün yapılacak birçok güzel iş olduğunu düşünüyorum. Mesela okulum Şehit Yunus Yılmaz Ortaokulu’nda bu yıl “Yetenek Haritası” adıyla bir proje yürütüyoruz. Proje kapsamında öncelikle öğrenciler ilgilerine göre farklı gruplara ayrıldı. Bu gruplarla şimdiye kadar yeteneklerine uygun okulları ziyaret ettik. Farklı meslek grubundan birçok misafiri öğrencilerimizle buluşturduk. Okulumuzdan mezun olan ve şimdilerde önemli bir şef olma yolunda ilerleyen Vedat Tekneci ile Gastronomi ye ilgili öğrencilerimizin buluşması görülmeye değerdi. Artık birçok öğrenci Vedat ağabeylerinin izinden gitmek için sabırsızlanıyor.
UMUT: OSMANGAZİ İMKB MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ
Son günlerde mesleki eğitim konusunda umutlarımı yeşerten Osmangazi İMKB MTAL’den bahsetmezsem olmaz. Neden meslek liseleri tanıtıcı etkinliklere önem vermezler diye düşündüğüm bir dönemde bahsi geçen okulun davetiyesi ulaştı bana. Eğitim bölgemizde olan Osmangazi İMKB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi tanıtım faaliyetleri kapsamında 28 Mart ta okul müdürlerinin yanında rehber öğretmenleri de davet ederek harika bir sunum gerçekleştirdiler. Ancak daha da önemlisi 2 hafta sonra 8. sınıftaki tüm kız öğrencilerimizi okullarında misafir etmeleriydi. Öğrencilerimizi gruplara ayırarak okul bünyesindeki Çocuk Gelişimi, Bilişim Teknolojileri, Yiyecek İçecek Hizmetleri, Moda Tasarım ve El Sanatları alanlarını çocukların aklında en ufak bir soru işareti kalmayacak kadar detaylı ve heyecan verici anlattılar. Etkinlik sonunda öğrencilerimizi okullarına hediyelerle uğurladılar.
Gün sonunda öğrencilerim okula inanılmaz mutlu döndüler. Mutluluklarının temel nedeni, gösterilen ilgi karşısında kendilerini değerli hissetmeleri ve mesleki eğitim konusunda ön yargıların önemli bir bölümünün ortadan kalkmasıydı. Şimdilerde birçoğunun daha önce tercih sıralamasına bile almadıkları bir okulu ilk sırada tercih edeceğini biliyorum.
Bu başarı hikayesinin kahramanları, okulun deneyimli idarecisi Sayın Nur Tutkun ve onun vefakar çalışma arkadaşlarıdır. Olumsuzluklara takılmadan, inatla meslek öğretme derdinde olan değerli meslektaşlarımı saygıyla selamlıyorum. Bence onlar yaptıklarıyla güzel günler için umut oldular. Bu umudun canlı tutulması ve başkalarına da örnek olması adına bu satırları yazma gereği duydum. Umarım daha nice okul ve eğitimciyi yazmaya devam ederim.
