Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği (YKKED) Balıkesir Şubesi kuruluşunun 16. yılında Savaştepe Köy Enstitüsü’nün efsane müdürü Sıtkı Akkay anısına yaptırılan anıtın açılışı gerçekleştirildi.
Akkay ailesinden Av. Gül Akbulut ve Av. Orhan Akbulut’un katkılarıyla Ceylan Park’ta yapılan anıtın açılışı Köy Enstitüsü mezunu öğretmenleri bir araya getirdi.
Açılışa Balıkesir’le birlikte İzmir Genel Merkez, Buca, Kızılçullu, Karşıyaka ve Manisa şube yönetici ve üyeleri ile 1940 ile 1947 yılları arasında Savaştepe Köy Enstitüsü’nün kurucu müdürlüğünü yapan Sıtkı Akkay’ın öğrencileri olan “ak saçlı öğretmenler” İsmail Nayır, Hasan Özkan, Mustafa Yılmaz, Halil Değirmenci ile değişik zamanlarda bu okuldan mezun olan öğrenciler de katıldı.
Savaştepe İlçe Milli Eğitim Müdürü Halil Başaran, Savaştepe Anadolu Öğretmen Lisesi Müdürü Kadir Balcı, Savaştepe Belediye Başkanvekili Sedat Sarı, CHP İlçe Başkanı Umut Dinç, Ak Parti İlçe Başkanı Mehmet Sıkıcıkoğlu ve Savaştepeli vatandaşlar da köy enstitülüleri yalnız bırakmadı. Anıt açılışına Sıtkı Akkay’ın Bursa’da yaşayan yakınları ve torunları da gönderdikleri mesaj ve çiçeklerle renk kattı.
“KÖY ENSTİTÜLERİ ESİN KAYNAĞI OLMAYA DEVAM EDİYOR”
Atatürk’ün istek ve emirleri doğrultusunda başlatılan eğitim devrimi ile Köy Enstitüleri hayata geçirildiğini vurgulayan YKKED Başkanı Mualla Orman,” 17 Nisan 1940 yılında açılan bu okullardan yetişen öğretmenlere halkın eğitimi için demircilik, marangozluk, yapı ustalığı gibi zanaatlarla; yörenin koşullarına göre arıcılık, balıkçılık, kayısı üretimi, narenciye, tarla, bağ tarımı vb. öğretilmiştir. Bu özelliği ile köy enstitüleri bilime dayalı, deneyerek, görerek, yaparak, iş içinde, iş yolu ile üretime dönük eğitimin yapıldığı okullardı. Ancak bu okullar, Türk köylüsünün kendi kendisine yetmesinden korkanların siyaset kurumunu etkilemesiyle kısa süre sonra kapatılmıştır. Dünümüzü kurarken bizi karanlıktan kurtaran bu okullar, bugünümüzü, yarınımızı kurarken de bize esin kaynağı olmaya devam edecektir” dedi.
“KÖY ENSTİTÜSÜ EĞİTİM SİSTEMİNİ GENÇ KUŞAKLARA AKTARIYORUZ”
2001 yılında, İzmir’de; köy enstitülülerin oğulları, kızları, torunları ve bu eğitim sistemine inananların Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği’ni kurduğunu anımsatan Orman, sözlerini şöyle sürdürdü:
“17 Ocak 2004 yılında Derneğin ilk şubesini Balıkesir’de açtık. Amacımız, ülkemize, insanımıza yararlı olduğuna inandığımız bu birimleri, zenginlikleri, köy enstitüsü eğitim sistemini bilim ve teknoloji ile geliştirerek, yeni projelerle genç kuşaklara aktarmak, günümüz eğitim sorunlarına aydınlık bir pencere açmaktır. Düşündüklerimizi, önerilerimizi yani sesimizi; 3 ayda bir çıkarılan ‘Yeniden İmece’ dergisi ile duyurmaya çalışıyoruz. Panel, söyleşi, toplantı, sempozyum düzenleyerek yayınladığımız kitaplarımızla halkımızı aydınlatmaya çalışıyoruz”
“ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE HAK EDİLEN DEĞER VERİLMELİ”
“Bugün eğitiminin geldiği nokta kimseyi memnun etmiyor” diyen Orman şunları söyledi:
“Bizler; çocuklarımıza eğitimde fırsat eşitliği, nitelikli, kamusal eğitim istiyoruz. Çocuklarımızın düşünmeyi öğrenmiş, sorgulayan, insan ve doğa sevgisi kazanmış, evrensel insan haklarına saygılı, laik, demokratik bireyler olarak yetişmesini istiyoruz. Yeni düşünceler üretebilen, hurafelerden arınmış, öğrencilerini batıl inançlarla korkutmayan, kaderciliğe sığınmayan, çağdaş, hümanist, evrensel değerlerle donanmış öğretmenlerin yetişmesini istiyoruz. Öğretmenlik mesleğine hak edilen değerin verilmesini istiyoruz.Eğitimin önemine inanan, amacımızı doğru bulanları derneğimiz çatısı altında toplanmaya çağırıyorum”
AKÇAN’A PLAKETLE TEŞEKKÜR
Törende cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Köy Enstitülerinin kuramcı ve uygulayıcıları İ.Hakkı Tonguç, Hasan Ali Yücel, Sıtkı Akkay ile eğitime kendini adamış sonsuzluğa göçmüş tüm öğretmenler de anıldı. YKKED Balıkesir Şube Başkanı Mualla Orman, Sıtkı Akkay büstünü yenileyip, anıtı yapan heykeltraş Metin Akçan’a plaketle teşekkür etti.
ÇINARALTI’NDAN MÜZEYE
Törene katılanlar anıt açılışının ardından Savaştepe Köy Enstitüsü kültüründe ayrı bir yeri olan Çınaraltı’nda buluştu, okulu ve müzeyi gezip, eski yılları özlemle andı. Köy Enstitüsü ve Savaştepe Öğretmen Okulu mezunları müzede ki yıllıklarda öğretmenlerini, arkadaşlarını aradı. Eski fotoğraflarla ve ders aletleriyle nostaljik bir yolculuk yaptı.
SITKI AKKAY KİMDİR?
Kuzey Kafkasya’dan gelen bir ailenin çocuğu olan Sıtkı Akkay, 1898’de doğdu. Sivas Lisesi son sınıfında okurken, altı aylık bir eğitimle Çanakkale Savaşı’na katıldı. Bir yıl sonra Suriye Cephesi’ne gönderildi. Üç yıl İngiliz esaretinde kaldı.Askerlik dönüşü Sivas Öğretmen Okulunu bitirdi. Öğretmenlikte ve yöneticilikte başarısıyla yükseldi. 1939’da İsmail Hakkı Tonguç tarafından Manisa Horozköy Eğitmen Kursunda görevlendirildi. 16 Nisan 1940 tarihinde kursun Horozköy’den Savaştepe’ye taşınması ile Savaştepe Köy Enstitüsü kurucu müdürlüğüne atandı. Savaştepe’de 80 eğitmen adayı ve ilk 40 öğrenci ile başlayan görevi 7 yıl sürdü. Köy Enstitülerinin kapanması gündeme gelince siyasal bir tercihle Bursa Milli Eğitim Müdür Yardımcılığına gönderildi. 1963’te emekli oldu, 1968’de öldü. Kabri Bursa Emir Sultan’dadır. Savaştepe’nin ve ülkemizin eğitim seferberliğine katkı vermiş örnek ve bilge bir eğitimci olan Akkay’ın büstü Köy Enstitüsünün kurulduğu yere öğrencileri tarafından dikildi. Savaştepe Belediyesi bir caddeye ve parka adını verdi. Coşkun YAMAN (balikesir24saat.com)
Emeğine sağlık, her şey yerli yerinde oldu.
Teşekkürler,sesimizi duyurduğunuz yanımızda olduğunuz için.