27 Mayıs 1960’tan 28 Mayıs 2023’e
Altmış üç yıl önce bu gün Türkiye Cumhuriyeti ordusu yönetime el koyarak seçimle gelen Demokrat Parti (DP) iktidarını devirmişti…
Cumhuriyetin sandıkla gelen ilk iktidarı darbeyle düşürülen ilk iktidar oldu…
Oysa 1961’de normal seçimler yapılabilse 1957 seçiminde %42’ye yükselmiş olan CHP seçimle iktidara gelecek ve darbelere kapılar aralanmayacaktı…
Darbeden en büyük zararı CHP gördü, hâlâ da görmeye devam ediyor. Darbe, cumhuriyeti kuran, demokrasiye geçme çabaları veren CHP’nin seçimle tek başına iktidara gelmesini engelledi…
Demokrat Parti darbeyi İsmet İnönü’nün yaptırdığını iddia ederken gerekçesi;
1961 anayasasının temel maddelerinin CHP’nin 1957 seçiminde kamuoyuna ilan ettiği ‘İLK HEDEFLER BEYANNAMESİ’YLE hemen hemen aynı olmasıydı…
Yani CHP’nin 1957 seçim bildirgesinin içeriği 1961 Anayasasının temelini oluşturuyordu…
Burada araya bir not koymalıyım:
Özgürlükçü bir anayasaya tabi ki evet ama bunu keşke seçilmiş bir iktidar yapsaydı. Yapsaydı da her on yılda bir darbe olmasaydı…
Sonra ne oldu? 14 Mayıs 1950 seçim sonucuna “ BEYAZ İHTİLAL” denmişti ya!
27 Mayıs 1960 bayram ilan edilirken “Beyaz İhtilâl” in üstü örtüldü…
Bitmedi: 27 Mayıs’ta 12 Eylül darbesini yapan askerler tarafından bayram olmaktan çıkarıldı. Muhtemelen 15 Temmuz da ilk iktidar değişiminde kaldırılacak.
Halkın bir kesimi için yas olan siyasi hareketler diğer kesimi için bayram olsa da kalıcı olmaz. Gün gelir bayram olmaktan çıkar…
Sonuç olarak darbenin muhatabı olan Menderes ve arkadaşları sütten çıkmış ak kaşık değillerdi. En başta demokrasiyi içselleştirememişler, kurdukları “Vatan Cephesi-Tahkikat Komisyonu-İspat Hakkı Yasası” Gibi antidemokratik tutumlarla milleti tıpkı şimdi olduğu gibi ikiye bölmüşlerdi…
Ancak bütün bunlar hukuk tarihine kara bir leke olarak düşen “Yassıada Mahkemesi” kararıyla siyasi idamların yapılmasını meşru göstermez…
Haydi sandığa…
İkinci Beyaz İhtilale az kaldı…
Behiç İSTANBULLUOĞLU
27 Mayıs 2023