HIZLI OKUMA TEKNİKLERİ : BAŞLANGIÇ REHBERİ

Son yıllarda oldukça popüler olan bir başlık hızlı okuma. Günümüz dünyasında bilgiye ulaşmak ve bu bilgiyi işlemek, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Gerek iş hayatında gerekse eğitim sürecinde başarıya ulaşmak için okuma hızımız ve anlama kapasitemiz büyük bir öneme sahip olması gerektiğinin hepimiz farkındayız.

Uzun süredir çalıştığım bir alan olmasından dolayı bu paylaşımı yapmak istedim. Paylaşım yapmak istememin farklı birkaç nedeni daha bulunmakta;

Öncelikle alanda hem ilkokul hem ortaokul hem lise hem de üst yaş grupları ve kamu çalışanları gibi birçok grupla, grup olarak veya bireysel olarak çalışmış olmam.

Son yıllarda hızlı okuma altında çok sayıda okuyamayan birey ile çalışıyor olmam. Özellikle ilkokul çağında akıcı okuyamayan, bu çağda çözüm bulunamaz ise tüm eğitim hayatını temelden sarsan bir durum olarak gözlemliyorum.

Şöyle ki, okuyamayan okuduğunu anlamayan bir öğrenci zamanla uyumsuz davranışlarla kendini ifade etmeye başlıyor. Bu durum sınıf huzurunu bozma ya da içe kapanma şeklinde kendini gösteriyor. Böyle devam eden süreç bireyin hayatı üzerinde de bir çok olumsuz etkiye neden oluyor.

Bu deneyimlerden yola çıkarak belki sizlere bir yararı olabilir düşüncesiyle bu satırları yazmaya karar verdim.

Öncelikle hızlı okuma eğitimi almak için yaş grubu ne olur ise olsun eğitim alacak bireyin akıcı bir şekilde okuması gerekmektedir.  

Herhangi bir birey akıcı okuyamıyor ise, okurken takılıyor, heceliyor, heceyi yutuyor ise hızlı okuma eğitimi almamalıdır. Böyle bir durumda öncelik, okumayı iyileştirmek olmalıdır.

Okumanın iyileştirilmediği bir noktada hızlı okuma tekniklerine geçmek yarardan çok zarar getirecektir.

Akıcı okuyan bir birey ile hızlı okuma eğitimine başlanabilir. Ülkemizde bir birey ortalama 120 ile 250 kelime arası okumaktadır. İlkokul düzeyinde bu 60 ile 120 arası değişiklik göstermektedir.

Dakikada okunan kelime sayısını artırmak hızlı okuma anlamına gelmektedir.

Genel kanı, hızlı okumanın anlama yeteneğimizi körelteceğini düşünülür. Oysa hızlı okurken anlama yeteneğimiz de gelişecektir. Hızlı okuma, yalnızca sayfaları daha hızlı geçmekle ilgili değil; aynı zamanda okuma sürecinde odaklanmayı artırmak, anlama kapasitesini geliştirmek ve okunan metni hafızada daha uzun süre tutmak anlamına geliyor.

***

Nereden başlamak gerekir?

İlk olarak okuma dinlenmeli, hızlı okuma eğitimine uygun ise bireyin okuma hızı tespit edilmelidir.

Her işte olduğu gibi burada da bir başlangıç noktası oluşturulmalıdır.

Başlangıç noktamızı belirledikten sonra ulaşmak istediğimiz hız belirlenmeli, bazıları 500 kelime bazıları dakikada 800 kelime okumak ister.

Hedefimizi de belirlerken zaman planlamasını da yapmalıyız. Bu rehber, hızlı okumanın temel tekniklerini adım adım öğrenmenize, hızınızı ve okuma verimliliğinizi artırmanıza yardımcı olacak.

Hazırsanız, hızlı okuma yolculuğunuza başlamanın ilk adımını atarak gözlerinizi, zihninizi ve okuma alışkanlıklarınızı nasıl geliştirebileceğinizi keşfedelim!

1. Göz Egzersizleri ile Başlayın

Çalışmaya göz kaslarımızı geliştirmek ile başlamalıyız. Okuma göz ile beyin arasındaki bağı güçlendirmektir. Göz kaslarımız geliştirmeden hızlı okuyamayız.

Göz kasları için her gün günlük farklı zamanlarda her yerde uygulayabileceğiniz egzersizlerle sağlayabilirsiniz.

Gözlerinizi sağa-sola ve yukarı-aşağı hızlı bir şekilde hareket ettirin, ardından yakın ve uzak mesafedeki bir noktaya odaklanın.

Bir A4 kağıdının dört köşesi arasında gözleriniz ile yatay, dikey veya çapraz olarak bir dakika kadar gidip gelin. Bu egzersizler, göz kaslarınızı güçlendirir ve odaklanma yeteneğinizi geliştirir.

2. Satırları Değil, Kelime Gruplarını Okuyun

Geleneksel okuma yöntemlerinde, çoğu kişi her bir satırdaki kelimelere tek tek odaklanır ve bu da okuma hızını yavaşlatır. Bunun yerine, gözlerinizle satırları değil, bir grup kelimeyi yakalamaya çalışın. Kelime grubu yakalayabilmek için dar sütunlarla başlayıp, iki kelime arasında ortak bir nokta belirlemek işinizi kolaylaştıracaktır.

İlk başlarda zor gelebilir, ancak zamanla daha fazla kelimeyi aynı anda algılayabilir ve daha hızlı okuyabilirsiniz.

3. Parmak veya Kalem Kullanarak Göz Takibini Geliştirin

Başlangıç seviyesindeyken, göz hareketlerinizi kontrol etmek için parmağınızı veya bir kalemi rehber olarak kullanabilirsiniz. Parmağınızın ucunu veya kalemi satırlar boyunca kaydırarak okuma hızınızı belirleyin ve gözlerinizi bu rehberi takip etmeye alıştırın.

Beyin hareketi sever takip esnasında sağlanan minik hareket gözlerinizin metin üzerinde gezinmesini engelleyerek, beynin okunan metne daha iyi odaklanmasını sağlayacaktır.

4. Sessizce Okumaya Alışın (Subvokalizasyonu Azaltın)

Çoğu kişi okurken içinden sesli bir şekilde okumayı alışkanlık haline getirir, bu da okuma hızını oldukça yavaşlatır. Subvokalizasyon adı verilen bu durumu azaltmak için metni sessizce okumaya çalışın. İç sesinizi susturmak zor olabilir, ağzınıza bir sakız alarak veya dudak ve dişlerinizi sıkarak subvokalizasyonu azaltabilirsiniz. İç sesi azaltmak göz ile beyin koordinasyonu artıracak ve okuma hızınızı en az 100 kelime artıracaktır.

5. Geri Dönüp Okumayı (Regresyonu) Engelleyin

Okuma sırasında geriye dönüp aynı cümleyi tekrar tekrar okumak, hızınızı düşüren bir başka yaygın hatadır. Ayrıca sadece hızınızı düşürmez, zihninizde anlam kargaşasına da neden olur.

Zihniniz cümleyi hangi kelimeden itibaren bütünlemesi gerektiği ile ilgili karmaşa yaşar. Geriye dönme alışkanlığınız varsa, bu durumu fark ettiğinizde yavaşça kendinizi engellemeye çalışın. Bunun için bir kâğıt parçası veya parmağınızla okuduğunuz satırı kapatıp bir sonrakine geçin. Bu sayede metni baştan sona kadar ilerleyerek okuyabilirsiniz.

6. Anlama Yetinizi Test Edin

Hızlı okumada anlama, hızdan daha önemlidir. Bu nedenle, okuma hızınızı artırırken anlama kapasitenizi de göz önünde bulundurun. Her okuma pratiğinin ardından metni ne kadar anladığınızı test edin. Bunun için kısa özetler çıkarabilir veya metinle ilgili sorular oluşturabilirsiniz. Anlamayı test ederek hız ve anlama dengesini kurabilirsiniz. Okuduğunuz metni zihninizde her zaman canlandırmaya çalışın anlam akışkan bir film gibidir. Koptuğu yerde yeniden başlamak zor olacaktır.

7. Kısa ve Kolay Metinlerle Başlayın

Başlangıç aşamasında karmaşık ve uzun metinler yerine, kısa hikayeler, makaleler veya hafif konulu metinler seçin. Kolay metinlerle pratik yapmak, hızlı okuma tekniklerini geliştirmenizi sağlar ve motivasyonunuzu artırır.

Bu öneriler, hızlı okumaya başlayanlar için temel adımlar sunar. Başlangıçta teknikleri uygulamak zor gelebilir, ancak düzenli egzersiz ve sabırla, okuma hızınızı ve verimliliğinizi artırabilirsiniz.

Unutmayın ki eğitimin dili okumak, özellikle çocuklarınızın eğitim ile ilgili birçok sorunu buradan başlamaktadır. Sırf bundan dolayı bile sabrı ve düzeni göstermek anlamlı olacaktır.

Müzik önerisi: https://youtu.be/d1yfX6VnrSU?list=RDEM9xC0yRNRkQQENq3Ey_IblA