Her şeyin hızlı aktığı bir dünyada hızlı öğrenmenin bir ihtiyaç olduğunun farkındayız. Bir önceki yazımızda hızlı okumaya nasıl başlayabileceğimiz üzerinde durmuştuk.
Bu yazımızda kısaca hızlı okumanın ipuçları ve stratejilerini değerlendirelim.
Her zaman söylediğimiz gibi bu stratejileri uygulayabilmek için öncelikle akıcı bir okuma seviyesine sahip olmanız gerekmektedir.
Akıcı bir okuma düzeyine sahibim diyorsanız, iradenizi de yanınıza aldıysanız hemen başlayalım.
Hazır mıyız?
1. Ön İzleme (Previewing)
* Herhangi bir metni, kitabı ya da materyali okumadan önce göz gezdirerek ana başlıklar, alt başlıklar, tablolar, görseller ve önemli vurgulara odaklanın. Bu, okunacak materyal ile ilgili zihninizde genel bir iskelet oluşturur. Bu oluşumda okuduğunuz materyalin kolay anlaşılması için bir adımdır.
* Bu navigasyon ile gidecekseniz öncesinde gideceğiniz yere ana yollar ve ara yollara bakmak gibi değerlendirilebilir.
2. Göz Kaslarını Geliştirme
* Okuma gözlerle yapıldığına göre önceliğimiz göz kaslarımızı geliştirmek olmalıdır. Gözlerinizle kelimeleri tek tek okumak yerine, bir seferde birkaç kelimeyi veya cümleyi taramaya çalışın. Bunun için gözlerinizi eğitebilirsiniz. Satırları ve paragrafları daha geniş göz hareketleri ile taramak, okuma hızınızı artırır.
* Aynı zamanda göz ve beyin arasındaki koordinasyon da artacaktır. Böyle olunca okuma hızınız da artacaktır.3.
3. Sesli Okuma ve İçten Seslendirmeyi Azaltma
* İçinizden sessizce okumak veya kelimeleri zihinsel olarak telaffuz etmek (subvokalizasyon), okuma hızınızı yavaşlatır. Bu alışkanlığı azaltmak, gözlerin metni daha hızlı taramasına olanak sağlar. İç seslendirmeyi azaltmak için dudaklarınızı sıkıca kapatıp okumayı deneyebilirsiniz.
4. Kelime Gruplarını Görme ve Algılama (Chunking)
* Bir seferde birkaç kelimeyi veya bir cümleyi bir bütün olarak görmeye ve anlamaya çalışın. Bu, metin üzerinde daha hızlı ilerlemenizi sağlar ve okuma süresini önemli ölçüde kısaltır. Başlangıç düzeyinde iki kelime arasındaki boşluğa odaklanarak kelimelerin ikisini de görmeye çalışmak iyi bir egzersiz olacaktır.
* Bu çalışmayı yaparken metronom sesi açıp tempo tutmakta odaklanmanızı artıracaktır.
5. Satır Rehberi veya İşaret Kullanımı
* Bu maddemiz ezber bozan bir madde, okurken öğrendiğimiz hep gözümüz ile okumamızdır. Parmak ile ya da kalem ile takip yasaktır. Oysa hızlı okuma çalışmalarında okuduğunuz metni parmak, kalem, herhangi bir araç ile takip etmek veya satır rehberi olarak kullanmak, gözlerin metin üzerinde daha düzenli hareket etmesini sağlar. Bu da göz kaymalarını ve geriye dönüşleri azaltır. Şunu unutmamak gerekir beyin her zaman hareketi takip eder. Okuma stabil bir durum olmamalıdır.
* Bu hızınızı % 25 oranında artırabileceği gibi okuduğunuz metne odaklanmanızı da sağlayacaktır.6
6. Geriye Dönüşleri Azaltma (Regression)
* Tekrar okuma alışkanlığı (regresyon) okuma hızınızı önemli ölçüde yavaşlatır. Geriye dönük okumayı azaltmak için anlamadığınız yerlerde okuma hızınızı düşürün ve metni anlamaya çalışın.
* Metni sürekli olarak geri dönüp okumak anlamanızı zorlaştıracağı, anlam kaymalarına neden olabileceği gibi okuma hızınızı da düşürür. Metni ilk seferde anlamaya çalışın ve geriye dönüşleri minimuma indirin.
7. Dikkat Dağınıklığını Azaltın
* Okuma sırasında çevresel dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirin. Burada her bireyin okuma ortamı farklı olabilir. Genel olarak okuma ortamında teknolojik aletler, masa üzerinde araç gereçler dikkat dağıtıcı olabilir. Ayrıca okuma yaparken okuma yatakta ya da rahat bir ortamda değil okumaya uygun bir alanda olması daha dikkatli olmamızı sağlayacaktır.
8. Anlama Seviyesini Artırmak İçin Aktif Okuma
* Metni okurken aktif bir şekilde okuyun; sorular sorun, önemli noktaların altını çizin veya kısa notlar alın. Bu, anlama düzeyinizi artırırken aynı zamanda odaklanmanızı sağlar.
9. Okuma Amacınızı Belirleme
* Metni iyi anlamak için neden okuduğunuzu belirleyin: Bilgi edinmek, eğlenmek, analiz etmek gibi. Bu, hangi bilgilere odaklanacağınızı belirlemenizi ve gereksiz detayları hızlıca geçmenizi sağlar.
* Aynı zamanda metni ne kadar sürede okuyacağınız ile ilgili öngörüde bulunmakta yararlı olacaktır.
* Okumaya başlamadan önce ne kadar okuyacağınızı da belirlemeniz yararlı olacaktır. Örneğin; yeni başlayan bir birey için 5 dk kalmadan okuma yapmak ama irade gösterdikçe bu süreyi artırmak.
10. Düzenli Pratik ve Egzersizler
* Göz egzersizleri ile başlayan serüven, kelime okuması, blok okuma ve görme, satır görme, paragraf tarama şeklinde aşama aşama ilerleterek egzersizler belirli aralıklarla yapılmalıdır. Hızlı okuma tekniklerini etkili bir şekilde kullanabilmek için düzenli olarak pratik yapın.
* Farklı türde metinler okuyarak hızınızı ve anlama seviyenizi ölçebilir, gelişiminizi takip edebilirsiniz.
Bu stratejiler, okuma hızınızı artırmakla kalmaz, aynı zamanda okuduğunuzu anlama ve hatırlama becerinizi de güçlendirir. Bu ipuçlarını düzenli olarak uyguladığınızda, fark edilir bir hız artışı ve daha iyi bir okuma deneyimi elde edebilirsiniz.
Unutulmaması gereken ise bu konuda rutinlerinizin olması gerektiğidir. Biraz yapıp bırakırsanız yani süreçte irade göstermez iseniz ilerleme oldukça zor olacaktır.
Bol iradeli ve uygulamalı okumalar.
Müzik önerisi: https://youtu.be/DIvewN35QT4
