Mecelle ne diyor taa 1870’lerden?
“Hâkimin Vasıfları” başlıklı 1. fasılda…
Madde 1792 – Hâkim; hakîm, fehîm, müstakîm, emîn, mekîn ve metîn olmalıdır.
Yani… Açalım kelimeleri önce…
Hakîm ; âlim, bilgin, haklı ve haksızı ayırıp hak ve adalet üzere hükmeden.
Fehîm ; akıllı, zeki, anlayışlı.
Müstakîm ; doğru, eğri olmayan, hilesiz, temiz, dürüst.
Emîn ; emniyetli, kendine inanılan, itimat edilen, güvenilir.
Mekîn ; vakarlı, temkinli, yerleşmiş, oturmuş, sakin.
Metîn ; sağlam, kendine güvenilir olan, metanet sahibi, dayanıklı.
Bir de daha az bilinen başka bir madde daha var:
Madde 1812 – Hâkimin zihni; gam, keder, açlık veya uyku basması gibi sağlıklı düşünmeye engel olabilecek bir arıza ile belirsiz veya düzensiz hale gelirse hüküm vermeye girişmemelidir.
Hakimlik zor meslek.
Adı üstünde adalet veriyorsun, hak dağıtıyorsun…
O yüzden kusursuz olmalısın.
Bilemedin hadi, kusursuzluğa yakın olmalısın…
Mecelle’nin tarif ettiği nitelikte hakimler gün geçtikçe azalıyor.
Ne yazık ki mesleki zayıflama, hemen her alanda olduğu gibi yargıda da mevcut.
Neden bu konuya girdik?..
Çünkü gündemde bir hakim olayı var; takip ediyorsanız mutlaka okumuşsunuzdur.
Aydın Başar.
Balıkesir’de uzun yıllar görev yaptı.
Yolcu yargı mensuplarına değil de hancı avukatlara bir anket yapılsaydı eğer “Aydın Başar nasıl bir hakimdir” diye…
Eminiz bunun sonucunda “Mecelle’nin tarif ettiği ve gitgide azalan hakimlerden biri” olarak çıkacaktı sonuç.
Şimdi bile sorabilirsiniz görev yaptığı bölgelerdeki avukatlara…
Sonra onu bir kenara not ediniz…
Aydın Başar, Ceza Hakimiydi.
Ceza hakimliği, hukuk hakimliğine benzemez…
Hukuk hakimi sıkıştığı zaman bilirkişi raporuna sarılır…
Ceza hakimi ise duruşmayı yaparken aynı zamanda karşısındaki mağdurun da şüphelinin de iç dünyasına dahi iner gerekiyorsa…
Ceza hakimliği, bir anlamda insan sarraflığıdır.
Olaya göre, dosyaya göre, somut davaya göre aynı zamanda iyi bir sosyolog, aynı zamanda iyi bir psikolog olmayı gerektirir.
Aydın Başar, bu manada dört dörtlük bir hakimdi.
Hakim gibi hakimdi.
Göze battı, Yargıtay’a veya istinaf’a gitmesi gerekirken Zonguldak’a tayin edildi.
Sonra Erzurum’a gönderildi.
Balıkesir’de verdiği bir beraat kararı neticesi hakkında soruşturma açıldı, HSK tarafından verilen yer değiştirme cezası kesinleşti, konu ulusal basına gelip eleştirilere yol açınca nihayet HSK açıklama yaptı, Başar’ın verdiği kararın gerekçesine kadar inerek derin tahlil yaptı ve verilen cezayı savundu.
Yargılamayı yapan, olaya inen, insanları analiz eden kürsüdeki hakim.
Gerekçeyi çekiştiren, gerekçeye yorum katıp kendi hakimine disiplin cezası veren HSK!
Sonra da “yargı bağımsızdır, hakim teminatı” falan deniyor.
HSK’nın bu hassasiyeti acaba Aydın Başar’a mı özel?
Ya da şöyle diyelim, bu hassasiyeti HSK keşke tüm hakimler için de gösterse…
Yani bir “beraat” kararı böyle derin incelenebiliyorsa; HSK üyelerinin veya Sayın Adalet Bakanı’nın herhangi bir ildeki herhangi bir adliyesindeki herhangi bir duruşma salonuna, 4.Murad misali dinleyici sıfatıyla girmesini temenni ediyoruz.
O duruşma salonlarında neler oluyor neler?..
Taraf lehine gelen rapora “aleyhe rapor” diye zapta geçen ve davayı reddeden mi ararsınız…
Aynı içerikte 3 bilirkişi raporu olmasına rağmen dosyayı 4.kez rapora gönderen ve “hedef süre”nin tüm hedeflerini allak bullak arayan mı…
Teknik bir konuda rapor aldırıp, teknik raporun tam aksine karar veren mi?…
Salonda duruşma yaparken kahve içen mi?
Ne diyelim…
Hassasiyet hep var olsa… Çok güzel olacak da…
Öyle yanlış hareketler var ki adliyelerde…
Bir dokunun… Kaç ah işiteceğinizi ondan sonra test edin.
