Futbol deyince, öyle yenilgiler, hezimetler ve spordan öte bir meta haline dönüşmüş olmasından söz edeceğimi sanmayın sakın.İlk konumuz oldukça güncel. Dün İsviçre ve Türkiye ulusal futbol takımları arasında oynanan 2021 Avrupa Futbol Şampiyonası karşılaşması öncesinde yaşananlar.
Maç başlamadan önce ulusal marşlar seremonisi yapılıyor.İlk marş Türkiye’nin… Türkiye’yi destekleyen taraftarlar hep bir ağızdan coşkuyla marşa eşlik ediyorlar. Tribündeki diğer İsviçre taraftarları ayakta ve saygıyla dinleyerek marş sonunda gene saygıyla alkışlıyorlar.
İkinci olarak İsviçre ulusal marşı başlandığında;tribünden ıslıklar,tezahüratlar ve bayrak sallamalar derken, stadyumu bir uğultudur kaplıyor. İsviçre’nin ulusal futbol takımı ve ulusal marşı protesto ediliyor. Senin marşın çok değerli de rakibin ki tu/kaka öyle mi?
Derken maç başlıyor ve zaman zaman yuhalamalar. Bu anlayış ve mantıkla Dünya Şampiyonu olsan neye yarar? Ne bekliyorduk ki, kendi ülkemizde birbirimize gösteremediğiniz sevgi ve saygıyı başkalarına mı gösterecektik? Tüm bu yaşananlara burada bir nokta koyarak gelelim diğer konumuza.
Rıza Çalımbay ismini futbola az da olsa ilgi duymuş çoğu kişi anımsıyordur. Önceden, Beşiktaş futbol kulübünde yetişip uzun yıllar futbol oynamış Atom Karınca lakabı ile tanınan bir futbol emekçisi. Futbolu bıraktıktan sonra bir ara futbol oynadığı Beşiktaş’ta teknik direktör olarak da görev yapan Rıza Çalımbay, günümüzde ise kendi memleketi Sivas’ın futbol takımını çalıştırıyor.Atom Karınca Rıza’yı geçmişte bir Fenerbahçe-Beşiktaş futbol maçında yaşanan olay ile de anımsıyoruz.Geçimini kapıcılık yaparak sağlayan Rıza Çalımbay’ın babası, oğlunun, “Sana bir ev alayım. Bu işi bırak” teklifini kabul etmeyerek mesleğine devam ediyordu.Lige damga vurması beklenen bir Fenerbahçe-Beşiktaş maçında futbolu bıraktıktan sonra teknik direktör olarak takımının başında sahaya çıkmıştı. Rıza Çalımbay. Beklenen oldu ama, ligi sarsan esas olay sarı lacivertli takımın yenilgisinden çok Şükrü Saracoğlu Stadı’na Fenerbahçe taraftarlarınca asılan bir pankart olay oldu. “RIZA EFENDİ, İKİ EKMEK BİR SÜT..!”
Bu pankart bir anda Türkiye’nin gündemine oturdu. Fenerbahçe taraftarı, Beşiktaş Teknik Direktörü Rıza Çalımbay’a gönderme yapıyor, babasını hatırlatıyor, onun “Kapıcılığı” ile alay ediyordu. Beşiktaş’ın galibiyeti oğul Rıza Çalımbay’ı değil, baba Bektaş Çalımbay’ı gündeme taşımıştı. 2 Şubat 1963 yılında Sivas’ın Yıldızeli İlçesi Topulyurt Köyü’nde dünyaya gelen Rıza’nın babası Bektaş Çalımbay, taş ocağında çalışıyordu ve ocaktaki bir kaza sonucu, ayağı sakat kaldı. Hemen tanıdıklara, eşe dosta haber salındı. Hemşehriler devreye sokuldu. Çalımbay ailesi İstanbul’da yepyeni bir yaşama başlıyordu. Baba Bektaş Çalımbay’ın bir mesleği yoktu.Sonunda Çalımbay ailesine dostları bir iş buldular.İlk işi bakkal çıraklığı olan baba daha sonraları Harbiye’deki Toto Karaca Tiyatrosu’nda temizlik ve bekçilik yapacaktı.Rıza ise “Oğlum seni okutamayız” denilerek bakkal çıraklığına gönderildi.
Ailesinin geçimine katkıda bulunmak için bu arada okulu da ihmal eden Rıza bakkal çıraklığının yanı sıra, çevredeki apartmanlara süt ve ekmek satıyordu.Bu arada Bektaş Çalımbay’a dostları başka bir iş buldular. Bebek’te bir apartmanda kapıcılık yapacaktı.Rıza Çalımbay’ın kurduğu hayaller orada da devam etti. Sonunda o büyük adamı atmaya karar verdi. Beşiktaş alt yapısına başvurdu ve tam 3 kez denemeye girdi. Sonunda başardı. Ünlü bir futbolcu olacak, ailesine o bakacaktı. Yıllar Rıza’yı haklı çıkardı. Beşiktaş’ın ve Milli Takım’ın yıldızıydı artık. Büyük paralar kazanıyordu.Rıza’ya “Atom Karınca” lakabı takılmıştı. Tribünler Rıza sevgisiyle coşuyordu.Ama kulaklara fısıldanan ve yüksek sesle dile getirilmeyen bir şey daha vardı.Babasının kapıcılık yaptığı söylemi herkesin dilindeydi.Bu dedikoduları Rıza da duyuyor ama o her zaman, her yerde gururla ifade ediyordu:“Ben fakirlikten geliyorum. Bundan hiç utanmadım.Emeğiyle,alın teriyle ekmek parasını kazanan babamla gurur duyuyorum.”demişti. Yıllar yılları kovaladı,Futbolu bırakan Atom karınca teknik direktör olarak uzun yıllar futbolcu olarak hizmet verdiği Beşiktaş’ın başında bir teknik adam olarak Fenerbahçe maçına çıktığında yaşananları unuttu mu bilinmez. Ama,aynı Rıza yıllar sonra bu kez kendi memleketinin futbol takımı Sivassipor’un başında bir Fenerbahçe maçı için gene İstanbul Şükrü Saracoğlu stadyumuna çıkıyordu.
Geçtiğimiz ay sonuçlanan Türkiye Futbol Süper Liği 2020-2021 sezonunda Üç takım son haftalara şampiyonluk mücadelesi içerisinde girmişti. BJK, GS ve FB arasında süren tatlı bir rekabetin sonlanacağı son iki karşılaşma kalmıştı. Fenerbahçe sahasında karşılaşacağı Sivasspor’u yenmesi halinde büyük olasılıkla ligi şampiyon olarak tamamlayacaktı.Ama olmadı. Rıza Çalımbay’ın takımı Fenerbahçe’yi sahasında yenerek şampiyonluğuna engel olurken Sivasspor’lu futbolcuların adeta hocaları için canını dişine takarcasına verdikleri mücadele dikkat çekiciydi.
Bu iki futbol karşılaşmasında futbolseverlerin tutumlarından çıkaracağımız dersler var. Her alanda olduğu gibi sporda da rakibi küçümseyip, tahrik etmek adına şovenizm,aşağılama ve hakaret sergilemenin kime ne yararı var?
