Değerli büyüğüm Vehbi Moğol, 1955 Karşıyaka doğumludur. Doğduğundan beri Karşıyaka’da yaşamaktadır. Kendi deyimiyle hep Karşıyaka’nın suyunu içti. Karşıyaka sevgisi, çocukluğunda başladı. Bu sevgisi bugün de artarak büyüyor. Çok sevdiği Karşıyaka’sını her haliyle anlatabilmek için fotoğrafçılık sanatıyla buluştu. Sağlam bir Karşıyaka arşivine sahip olan Moğol, tarihi fotoğrafları ilgilenenlerin beğenisine sunmaktadır.
Tarihin derinliklerinde Karşıyaka’ya dair araştırmalar yapan Vehbi Bey, ‘’Karşıyaka Spor Kulübü olmadan, Karşıyaka olmaz.’’ der. Bu düşüncesiyle, KSK içinde yıllardır karşılıksız olarak görev almaktadır. Ömrünün sonuna dek üstlenmiş olduğu bu misyonu sürdüreceği bilnen Moğol, Karşıyaka’da vefanın yaşaması için çaba sarf eden bir değer.
Çocukluğu 1960’lı yılların Karşıyaka’sında geçen Vehbi Bey, o eski günleri özlemle yâd eder. Herkesin birbirini tanıdığı, yapılaşmanın çok az olduğu, herkesin denize girebildiği Karşıyaka’yı bu duygularla anlatır. Karşıyaka Yelken Kulübü’nün o günkü haline tanık olmanın mutluluğunu yaşar. Bir deniz kentinde yaşamanın bilincindedir. Yelken şubesinin tarihi günlerini unutmaz. Nice başarıları olan bu şubeye hizmet etmiş olmanın haklı onurunu yaşar. Karşıyakalıların buluşma noktası olan yazlık sinemaları unutmaz.
Kendine özgü renkli kişiliğiyle Vehbi Moğol, Karşıyaka’da herkesin sevgisini ve saygısını kazanmıştır. Kendisine, siz sevgili okurlarımın huzurunda çok teşekkür ediyorum. Sağ olsun, var olsun vaktini ayırdı. Sadece Karşıyaka’nın değil ülkemizin de bir değeri olan Karşıyaka Stadyumu ile ilgili birçok konuya açıklık getirdi.
Şimdi, gelin hep birlikte tarihin ışığında, günümüzün gerçekliğinde Karşıyaka Stadyumu’nun hikâyesine konuk olalım. Sizlere keyifli okumalar, saygıdeğer Vehbi Beye de Karşıyaka’sında sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir yaşam diliyorum.
*Stadın başlangıçtan günümüze gerçekleşme öyküsünü, bir sonraki yazıda başlı başına bir konu olarak siz sevgili okurların ilgisi ve bilgisine sunacağız.
Karşıyaka Stadyumu, hangi önemli spor müsabakalarına ev sahipliği yaptı? İzmir ve ülke sporu açısından niçin önemlidir?
1971 yılında İzmir’de düzenlenen Akdeniz Oyunları’nda katılımcı bazı milli futbol takımlarının karşılaşmaları yapıldı.
KSK futbol takımı, 1970’li yıllarda İzmir’de oynadığı lig maçlarını bu statta oynadı.2005 Üniversiyat Oyunlarında tesisler yenilendi. Ülke takımlarının grup futbol maçlarından bazıları oynandı.
KSK futbol takımı, tüm antrenmanlarını uzun yıllar bu sahada yaptı. KSK basketbol, voleybol, masa tenisi takımları antrenmanlarını burada yaptı. Ayrıca, atletizm çalışmaları ve müsabakaları sahanın etrafına yapılan tartan pistte yapıldı. Spor salonunda, Resmi bayramların kutlamaları okulların katılımı ile uzun yıllar bu stadyumda yapıldı. Beden Terbiyesi İzmir İl Müdürlüğü ile KSK arasında, İzmir Valiliği’nde imzalanan bir protokolle 05 Ocak 2010 tarihinde; bir çim saha, bir tartan pist, hakem ve soyunma odaları, çok amaçlı salon ve 5.000 kişilik tribün; yelken şubesinin kullandığı sahildeki alan (kayıkhane-mendirek); tenis şubesinin kullandığı bir kapalı sentetik ve üç açık tenis kortu; sosyal tesisler, bir lokal, 120 metrekarelik restoran ve 400 metrekarelik idari büro, 10 yıl süreyle bedelsiz olarak kulübe devredildi.
Stadın yıkılmasına giden süreç nasıl başladı? Yıkımın ardından yeni bir stat inşaatına neden başlanılmadı?
2000 yılında; KSK, Onursal Başkanı’nın girişimi ile stat alanında “KSK Plaza ve Stat Projesi”ni hazırladı. Karşıyaka Belediye Meclisi’nden geçen proje, İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nden geri döndü ve uygulanmadı.
2012 yılında Gençlik Spor Bakanlığı, İzmir’de yeni statların yapımı ile ilgili projelerini açıkladı. Bu projeler içerisinde Karşıyaka İlçe Stadı’nın yapımı da yer alıyordu. Projesi 2012’de gündeme gelen eski Karşıyaka İlçe Stadı’nın yerine yapılacak stat için 28 Ocak 2014’te 54 milyon TL bedelle yapılan ilk ihale yapıldı.
Yer teslimi ihaleyi alan firmaya yapıldı. KSK’nin kullandığı idari binalar, yelken, tenis tesisleri ile spor salonu tümüyle boşaltıldı. Tüm alandaki binalar ve tesisler yıkıldı. İktidar partisi temsilcileri tarafından tam dört kez temel atma töreni yapıldı. Temel inşaatına yüklü bir harcama yapılıp temel inşaatı bitirildi.
Bu arada Ankara 18’inci İdare Mahkemesi tarafından Ocak 2016’da İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açtığı davada iptal kararı verilince inşaat durdu. Ardından ilk ihaleyi alan Ali Acar İnşaat Firması, işi bırakmak zorunda kaldı.
Danıştay 13’üncü İdare Mahkemesi, 2 Kasım 2016’da bu iptal kararını bozdu. İptal kararının yürütmesini durdurdu. Ancak ihale, TOKİ ve yüklenici firma arasındaki maliyet farkı anlaşmazlığı yüzünden Ocak 2017’de iptal oldu.
15 Haziran 2017’de yenilenen ihale sonrası Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2. kez yapılan imar planı değişikliğine önce İzmir Şehir Plancıları Odası, ardından 51 vatandaş itiraz etti. İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 21 Aralık 2017’de durdurup ardından kararını geri aldığı imar planına itiraz eden 51 vatandaştan 7’si tarafından yeni bir dava açıldı. Bu dava da diğerleri gibi reddedildi.
Açılan tüm bu davalar, Karşıyaka ve İzmir Büyükşehir Belediyelerinin stadın yalıda yapılmasına karşı çıkmaları nedeniyle 2 kez ihalesi yapılan, 4 kez törenlerle temeli atılan inşaat, ortada çok ciddi nedenler olmamasına rağmen bir türlü yapılamadı.
Stat konusu 25 yıl gibi uzun bir süredir, gündemdeki yerini koruyor. Bu süre içinde, göreve gelen Karşıyaka Belediye ve Spor Kulübü başkanlarının, ilgili bakanların ve müdürlerin tavrını nasıl yorumlamak gerekir?
KSK başkan ve yönetimlerinin uzayan süreçte ve inşaatın yapılamamasında hiçbir olumsuz tavrı ve davranışı olmamıştır. Bilakis inşaatın yapılması konusunda çok sayıda girişim ve görüşmeleri olmuştur. Buna karşılık hükümetin tavrı tamamen siyasi olmuş, verdikleri sözler çeşitli bahanelerle uygulanmamış, devamlı oylamalarla temel inşaatına önemli bir meblağ harcanmasına rağmen devam ettirilmemiştir. İnşaat yarım kalmıştır.
Size göre, stat neden yapılmıyor? Stat sürecini hızlandırmak ve tamamlanması için yapılması gerekenler nedir?
Yapılmamasının nedeni; Belediyenin, Odaların ve çevredeki vatandaşların olumsuz tavırları ve açtıkları davalar rol oynamıştır.
Stat sürecini arttırmak ve tamamlanması için tüm Karşıyakalıların bu inşaata desteklerini arttırması, kamuoyu baskısı yaratmak önemlidir. Ayrıca inşaat maliyetlerini karşılamak için yeni kaynakların yaratılması, AB projelerinden ve fonlarından faydalanmak gerekecektir.
Stadın Karşıyaka taraftarının istediği gibi Yalı’ya yapılmasının önünde bir engel var mı? Stat ile yaşanılan son gelişmeleri ve önümüzdeki süreci nasıl görmektesiniz?
Şu anda stadın Yalı’ya yapılması konusunda hiçbir yasal engel bulunmamaktadır. Aradan geçen yaklaşık 10 yıllık süreçte artan maliyetler karşısında; ilk ihaledeki 54 milyon liralık maliyet günümüzde milyar lirayı bulacağı için, bu maliyetin bakanlıkça karşılanması mevcut ekonomik koşullarda çok zordur.
Önümüzdeki süreçte, Türkiye’nin önemli inşaat firmalarından İZKA İnşaat’ın yönetim Kuru başkanı olan, KSK başkanlığına yeni seçilen Azat Yeşil’in, hükümete yaptığı “Malzemeyi siz verin biz firma olarak işçiliğini karşılayarak inşaatı yapalım” önerisi, bakanlık tarafından uygun bulunması halinde inşaat süreci yeniden başlayabilir.
