Hepimiz günlük hayatta ilişkilerimizi şekillendirirken bu üçgeni kullanırız. Üçgenin üç köşesi de suçlama içindedir. Otomatik düşünceler sebebiyle ilişki sırasında sürekli üçgenin içine girip bir role bürünürüz. Mutlaka favori bir rolümüz vardır ancak hepsinin etrafında dönüp dururuz. Yani aynı ilişki içinde kimi zaman kurtarıcıyken, kimi zaman zorba, kimi zaman da mağdur rolüne girebiliriz.
“Kim yaptı bunu?” sorusu drama üçgenine davettir. Hemen roller dağılır ve oyun başlar. Ancak aynı köşede asla 2 kişi olamaz.
KURTARICI
“Senden daha becerikliyim, dur ben yapayım.” mesajı verir.
“Elime mi yapışır?”
“Bak bana, nasıl çabalıyorum.”
“Ben sadece yardım etmek istemiştim.”
ZORBA
Temelde kurtarıcı ile aynı mesajı verir. Ancak aynı zamanda had bildirir. Zorbanın oynadığı oyunun temelinde “Yakaladım seni!” ve “Gördün mü bak bana ne yaptırdın!” vardır.
MAĞDUR
Mağdurun alt mesajı her zaman “Sen benden daha iyisin.” şeklindedir. Ancak bir süre sonra kızgınlığa dönüşür ve pasif agresif tavırlar başlar. Ne söylersen söyle, mağdurun hep bir mazereti vardır. “Evet ama,…” şeklinde cümleler ile kendini korur. En büyük problemi aksiyon alamamasıdır. Zaten harekete geçtiği anda o rolden çıkar.
Drama üçgenine neden gireriz?
Temelde Strock(Temas İletisi) kaynaklıdır. Tam karşılığı okşama olarak belirtilebilir. Eğer kişinin hayatında pozitif okşama yoksa, negatif okşama kabul edilir. Yani eğer beni sevmiyorsa, dayak yiyerek varlığımı kabul ettirebilirim şeklinde örneklenebilir. Var olma, varoluşu kabul ettirme ihtiyacından kaynaklıdır.
Üçgenin içerisinde okşamalar hangi köşeden geliyorsa, o tutumu devam ettiriyoruz. Ancak hayatta en önemli şey pozitif okşamayı kabul edip, bunu talep edebilmektir. “Ben söyledikten sonra ne anlamı var?” çok da doğru bir yaklaşım sayılmaz.
Drama üçgeni içerisinde neler yok?
Üçgenin içinde şefkat, eşitlik ve sağlıklı iletişim yok. Zaten üçgenin kurulma sebebi ihtiyaçları dile getirememekten kaynaklanıyor. Eğer kişi ilişki içinde eşit hissetmiyorsa, ilişki içinde karnını ağrıtan bir şeyler olduğunu düşünüyorsa üçgenin içindeki noktalardan birisindedir.
Üçgen içerisinden çıkmanın tek yolu dürüstlüktür.
Örneğin, mağdur tarafından oyuna çekildiniz ve ortasında fark ettiniz. Bu durumda geri dönmelisiniz.
“Seni heveslendirdim, üzgünüm ama bunu istemiyorum.” şeklinde üçgen içerisindeki rolünüzden çıkabilirsiniz.
Uzm. Klinik Psikolog Sedef Olcay Atıcı
