Balıkesir’in dost gönüllü insanlarından-5
İbrahim CUMALI (1911 Balıkesir -1994 Balıkesir)
1990 yılının Mart ayında Balıkesir İl Kültür Müdürlüğünde Balıkesir eski valisi rahmetliKemal Esensoy ve Sırrı Yırcalı’nın da katıldığı ve geçmişteki Balıkesir’in sosyo –kültürel yapısının konuşulduğu bir etkinlik düzenlemiştik.
Toplantıya genellikle yaşı yetmişin üzerinde olan Balıkesirli eşraf, iş adamları katılmıştı.
Cumalı Amca oturum başkanıydı ve yaklaşık dört saat süren toplantıda anlattığı anekdot yıllarca dillerden düşmedi. Cumalı Amcanın kendine has bir üslupla anlattığı hikâyecik şu idi:
“ Gençler padişaha giderek ‘padişahım siz görevleri hep yaşlılara veriyorsunuz’ diye serzenişte bulunurlar. Bunun üzerine padişah, yaşlıların ve gençlerin bir arada bulunduğu bir ziyafet verir. Sofraya ilk önce çorba gelir ve çorba kâselerinin yanına birer metre boyunda kaşıklar konur. Padişah ilk önce gençlerin sofraya oturmasını söyler ve gençler çorbayı içmeğe başlayınca bir metrelik kaşığın sapı yanındakine çarpar, çorbaları üzerlerine dökerler ve rahat bir yemek yiyemezler.
Gençler yemeklerini bitirdikten sonra yaşlıları sofraya davet eder. Yaşlılar çorbayı içerken kaşığın içine doldurduğu çorbayı karşısında oturana verir ve böylece çorbayı dökmeden yerler.
Padişah gençlere dönerek “gördünüz mü, daha karnınızı bile doyuramadınız oysa yaşlılar hem karnını doyurdu hem de dualarını ettiler, görevleri yaşlılara neden verdiğimi anladınız mı” der.
İş adamı olması yanında bir fikir adamı olan Cumalı Amca, uzun yıllar Balıkesir Belediye Meclis üyeliği yapmış, Balıkesir’in birçok sorunuyla ilgilenmiş, mahalli gazetelerde yazılar yazmış, Balıkesir’i ziyaret eden devlet büyükleriyle görüşmüş, çok yönlü kişiliği olan biriydi.
Çocukluğundaki Balıkesir’i anlatırken Balıkesir’in bağ evlerinin, su kuyularının, Balıkesir’e ait yemeklerin ve tatlıların, küçük fakat samimi bir kent ortamının, eski evlerin, yeşilliğin yavaş yavaş yok olmasına üzülürdü.
Seksenli yılların başında yeğeni olan sonradan gazeteci olduğunu öğrendiğim Ahmet Cumalı öğrencimdi. Kendisiyle bu vesileyle tanışmıştım. Beni iş yerine davet eder ve yanına uğradığımda da bir yandan tezgâhın başında müşteriyle görüşür, bir yandan da Balıkesir’de yapılması gerekenleri dosyaladığı notların içinden çıkarır ve daktiloda yazılmış yazılarını okumamı isterdi.
Notlarında Balıkesir’e neden üniversite kurulması gerektiğinden alın Balıkesir’de bulunan su kaynaklarına kadar birçok bilgi bulunurdu.
Cumalı Amca, BALSU Derneği başkanlığı dönemindeki çalışmalarıyla Balıkesir’i suya kavuşturmuş, Balıkesir’de Üniversite kurulmasına öncülük etmiş, Balıkesir’deki birçok sivil toplum kuruluşunda görev almış gerçek bir vatanseverdir.
Balıkesir’deki Eski Ramazanlar, Ara İnsan, Çarşı Yangını gibi birçok makaleleri klasik niteliğindedir. Bu fedakâr, hayırsever ve sohbeti dinlenir insanı saygıyla anıyorum. Allahtan rahmet diliyorum.
Daha nice Cumalı Amcaların yetişmesinde örnek olacak benzeri az bir kimlikti. Nur içinde yatsın.