Balıkesir, 14.583 kilometre kare yüzölçümü ile çok bereketli topraklara sahiptir. Coğrafyamızda büyüklü küçüklü 81 il mevcuttur. En küçük ilimiz Yalova’dır ve yüzölçümü 799 kilo metre karedir. Balıkesir Yalova’nın on sekiz katı kadar büyüklükte, çok verimli ve bereketli topraklara sahiptir.
Özvarlığımız, çok verimli ve bereketli topraklarımızdır, bu da bizim zenginliğimizdir. Bu kadar büyük bir toprak ve arazi parçası üzerinde, tarım ve hayvancılık için mera, ova, yayla ve havzaların olması, orman ve orman ürünleri ile yer altı zenginliklerimizin varlığını da düşününce, Balıkesir doğal güzellikleri ve nimetleri ile coğrafyamızın bizlere bahşettiği bir cennettir.
Bu verimli ve bereketli topraklarımızın nimetini ve kıymetini bilelim, tanıyalım, tanıtalım, ürünlerimizi insanca ve tüm insanlık alemi ile paylaşalım.Ekonomi dünyası içinde bol ve bereketli değerlerimiz Balıkesir için gelir kaynaklarımızı oluştursun.
Balıkesir yurdumuzun batısında hem Ege, hem de Marmara denizinde kıyısı olan verimli topraklara sahip çok güzel bir ilimizdir. Akarsuları boldur, topraklarının verimliliği ve bereketi ekonomimize bir o kadar artı değer katmaktadır. Balıkesir Ege ve Akdeniz ikliminin etkisi altındadır, ılıman bir iklime sahiptir, yaz ve bahar ayları uzun ve güzel geçtiği için bu mevsimlerin nimetlerinden azami ölçüde istifade edilebilmektedir.
Mesleğim gereği yurdumuzun birçok yer ve bölgesinde; Trakya, Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Ege, Marmara, İç Anadolu, Karadeniz bölgeleri ve Kıbrıs’ta görev yaptım. İzlenimlerim arasında ve övünerek görüp şahit olduğum konular şunlardır. Bu saydığım yörelerde şu etiketleri ve reklam afişlerini gördüm “Etlerimiz Balıkesir ve yöresinden gelmektedir un, zeytin ve zeytinyağı ile tereyağı, peynir, süt ve süt ürünlerinin tamamı Balıkesir yöresine aittir…vb”
Bu sebeplerle diyorum ki, topraklarından ova ve yaylalarından bereket fışkıran Balıkesir’in nimetleri bize yeter, yeter de artar ve tüm Anadolu’yu doyurur. Yeter ki kıymetini bilelim, doğamızı ve çevremizi iyi koruyalım. Ama aynı zamanda çalışalım, işleyelim ve üretelim, varlık içinde yokluk çekmeyelim.
Güneş, kum, sahil ve tatil denildiğinde, Balıkesir ilimizin sahilleri plaj, kumsal ve körfezleri ile yazın serin sulara sahip yer ve yöreleri akla gelir. Sahillerimizin bol oksijenli havasından, içilebilir, serin ve buz gibi sularından bahsedildiğinde göğsümüz kabarır ve Balıkesirli olmakla gurur duyarız.
Edremit Körfezi, Altınoluk, Fener, Güre, Akçay, Burhaniye – Orjan – Ören, Pelitköy, Artur, Gömeç, Ayvalık, Sarımsaklı, Cunda Adası, Şeytan Sofrası, …Bandırma, Erdek, Ocaklar, Narlı, Gönen, Edincik, Marmara Adası, Ekinlik, Paşa Limanı ve plajları ile Kaz Dağı etekleri denildiğinde, Kazdağı şelalelerinin serin suları akla gelir.
Termal kaynaklar ve şifalı sular bakımından yurdumuzda ilk beş il içerisinde yer alan Balıkesir’in kaplıcaları Gönen, Emendere, Kepekler, Ekşidere ,Güre ,Bostancı, Pamukcu, Hisaralan, Hisarköy,Yıldız, Balya – Dağ Ilıcası, Kirazlıköy, Musalar, Büyükyenice, Gümeli, Türközü’ndedir.
Yer altı zenginliklerimiz ve özellikle maden rezevlerimiz ile çıkarılan ve henüz çıkarılmayan madenlerimiz çok değerli cevherlerdir. İlimizin yer altı zenginlikleri arasında Altın, Gümüş, Bakır, Kurşun, Demir, Krom, Çinko, Manganez, Civa, Antimon, Kadmiyum, Volfram, Bor, Tellür, Bizmut, Kalay, Nikel, Kükürt, Linyit ve Kömür ile Zırnık madenlerini sayabiliriz.
Bu madenler eski çağlardan beri Bizans ve Roma dönemi ile Osmanlı dönemi dahil çalıştırılıp işletildiği gibi, halen işletilmekte olan ocaklardan cevher halinde çıkarılmaktadır. Bazı cins ve kalem madenlerimizin varlığı tespit edilmiş ve zaman zaman çıkartılmış olmasına rağmen, hala yerin altında gerçek ve potansiyel varlığı bilinenler mevcuttur. Bazı kalemlerin henüz geniş kapasiteli bir üretimine başlanmamıştır.
Bütün bu zenginliklere ilaveten sahip olduğumuz tarihi ve kültürel değerlerimiz hiç bir il, diyar ve memleket ile kıyaslanamayacak kadar çok ve kıymetlidir.
Balıkesir KUVAY-I MİLLİYE’cidir, halkımız hala Kuvay-ı Milliye ruhuna sahiptir. Kurtuluş mücadelemizin kahramanları Kuvay-ı Milliye Teşkilatını Balıkesir’de kurmuş ve kurtuluş hareketini burada başlatmışlardır. Balıkesir bu konuda KIRK BİR BAYRAK adama sahiptir.
Çanakkale geçilmez destanının yazılmasında dünya ve harp tarihine adını yazdıran 256 kiloluk top mermisini tek başına sırtlanıp, topunun namlusuna taşıyıp dolduran ve nişan alarak, İngiliz donanmasının Ocean isimli devasa harp gemisini batıran kahraman “KOCA SEYİT’tir”. Seyit Onbaşı Balıkesir – Havran’lıdır.
Cihan Pehlivanı KURTDERELİ MEHMET Pehvivan, Türk’ün ve Türklüğün yenilmez gücünü dünyaya tanıtmıştır. Kurtdereli Mehmet Pehlivan;1864 yılında Bulgaristan’ın Deliorman bölgesinde doğmuştur, Tırnova vilayetine bağlı Selvi kasabasının Çobanköy (Razgrad) ‘dan (1877 -1878) Osmanlı – Rus Savaşı (93Harbi) yıllarında ailesi ile birlikte göç ederek Kurtdere’ye gelip yerleşmiştir. Balıkesir’in KURTDERE köyünün ekmeği, eti, sütü, yoğurdu ve suyu ile karnını doyurarak güç ve kuvvet kazanmıştır.
Tarihi geçmişinde de Balıkesir’in kızları, güzellikleri ile dillere destan olmuştur. Tarihte ilk güzellik yarışması Kazdağları’nda (İDA) yapılmıştır. AFRODİT, HERA ve ATHENA ile KYZİKOS Kıraliçesi BELKIS’ın güzellikleri dillere destan, destanlara konu olmuştur. (İlyada Destanı) Sarıkız ve Kaz Kızı destanlarında adı geçen efsane güzel de, yöremize adını veren bir başka ilahedir.
Balıkesir denilince, kırlarında yetişen çiçeklerin mis gibi kokan esanslarından üretilen KOLONYA ve çeşitleri akla geldiği gibi, Balıkesir KAYMAKLISI’nın tadı da unutulmaz lezzetlerimizdendir.
Balıkesir efeleri ZEYBEK oynar, Balıkesir’in bir de BENGİ’si vardır, efelerimiz oynar. İKİ KEKLİK türküsü çalınca …yanık sevda türküsünün sonu çabuk getirilir, ama bu yanık sevda türküsü, her yerde ve her zaman severek okunur ve gönül tellerimizi titretir.
Balıkesir denildiğinde, Balıkesir’in ve Balya ilçemizin BAL’ı ve TEREYAĞ’ı akla gelir, bu iki değerimizi kimseler inkar edemez. Baştan söylemiştik, Edremit Körfezi ile Ayvalık yörelerimizin ZEYTİN ve ZEYTİNYAĞI’nın adını ve tadını tekrar tekrar söylemeye gerek yoktur. Balıkesir ve Balya’nın adı BAL ile başlar, madendir Balya’daki bütün taşlar. Balya ilçemizden altın dahil on altı kalem maden çıkar.
Son dönemde Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanlığının özenle ve büyük bir sorumlulukla organize edip düzenlediği “Balıkesir Uluslararası Kahvaltı Festivali “ etkinlikleri ile Balıkesir’e has yiyecek ve yemek çeşitlerimiz geniş kitlelere tanıtılmaktadır. Bu tanıtıma ait etkinlik ve faaliyetler tüm halkımız, kurum ve kuruluşlarımız tarafından desteklenmeli ve devam ettirilmelidir.
Altınoluk ve Edremit Körfezi denilince, Kazdağı (İDA)’ın sevdalı tepesinde tüllenen beyaz bulutlar ile eteklerinde serin serin esen hafif rüzgarlı havada bol oksijen vardır. Burası için ve bu körfezin bol oksijenli havası için, dünyada ikinci yerdir deseler de, birincinin neresi olduğunu bilen ve söyleyen pek olmamıştır.
Kazdağı, tarihte BİN PINARLI DAĞ adı ile de anılmaktadır. Bu pınarların suyu ile beslenir yörenin tüm insan ve canlıları, yeşerir ve göverir dağlar, taşlar, ova ve yaylalar ile Edremit körfezinin serin suları…
Kazdağı yamaçlarından sahillere akan ve SÜTÜVEN misali süzülen on yedi şelale vardır. İşte bu şelalelerden çağlayan serin suların bölgemizin güzelliğine ve özelliğine kattığı değere kimse paha ve fiyat biçemez.
Tarihi geçmişinde Balıkesir, birçok medeniyetin merkezi olmuştur. Balıkesir tarihte bir çok devlet ve kavimin işgaline uğramış ve onların hakimiyeti altında büyük bir kültür hazinesi haline gelmiştir. MİSYALILAR, BİTİNLER, BEBRİKLER, LİDYALILAR, PERSLER, MAKEDONYALILAR, SELOKİD KRALLIĞI, BERGAMA KRALLIĞI, ROMALILAR, BİZANSLAR, ANADOLU SELÇUKLULARI, KARESİ BEYLİĞİ, OSMANLI BEYLİĞİ ve OSMANLI İMPARATORLUĞU
Balıkesir’in tarihte bilinen isimleri; ACHİRAUS, HADRİANTERİA, PALEO KASTRO, BALAKHİSAR, BALIKHİSRA, KARESİ ve BALIKESİR.’dir. Karesi Beyliği, Osmanlı Beyliğine katılan ilk Türk Beyliğidir.(1345-1361)
Balıkesir: 1.250.000 den fazla nüfusu ile Büyük Şehir Belediye Başkanlığına sahiptir. Balıkesir gün ve gün daha da gelişmekte, nüfusu da gün geçtikçe artmaktadır. Demografik yapı olarak şehir merkezi ile birlikte 20 ilçenin toplam nüfusu homojen bir yapıya sahiptir. Türk, Türkmen, Yörük, Manav, Çerkez, Gürcü, Laz ve Trakya göçmenlerinden oluşan bir nüfusa sahiptir. Bünyesinde barındırdığı bu gruplar, Türkiye’mizin hemen hemen her yerinde var olan vatandaşlar grubunu oluşturduğu için Balıkesir nüfus bakımından kozmopolit sayılamaz.
Balıkesir’in en önemli özelliklerinden birisi de ULAŞIM MERKEZİ olmasıdır. Kara yolu, Demir yolu, Deniz yolu ve Hava yolu taşımacılığının merkez ve limanlarına sahiptir. Güzel ve gelişmiş bir ulaştırma ağ ve şebekesine sahiptir. Bu özelliği ile istikbalin en büyük Lojistik merkezlerinden birisi olacaktır.
Yeni yapılan; İstanbul – İzmir ve İstanbul – Çanakkale – İzmir oto yollarının her ikisi de Balıkesir İl merkezine çok yakındır, bu otoyollar Balıkesir’in 10-15 Km. yakınından geçen güzergahlar üzerinde olup, uygun bağlantı yolları ve kavşakları da ihtiva etmektedir.
Halen geniş bir kapasite ile çalışmıyor olsa da, modern ve çok büyük bir Hava Limanı Balıkesir’in merkezinde yer almaktadır… Körfez Hava Limanı ile birlikte yurt içi ve yurt dışı uçuşlara açıktır. Yük ve yolcu taşıma kapasitesi çok büyüktür.
Balıkesir çok eski yıllardan beri demir yolu taşımacılığının da merkez istasyonlarından birisidir. Bunun yanında Bandırma, Erdek, Edremit ve Ayvalık liman ve iskeleleri vasıtası ile deniz taşımacılığının da merkez üssü sayılır, bu liman ve iskeleler vasıtası ile iç ve açık denizlere açılabilir.
Balıkesir’i kendisine komşu olan ÇANAKKALE, İZMİR, BURSA, MANİSA ve KÜTAHYA ile birlikte değerlendirecek olursak, sanırım değeri bir o kadar daha anlaşılacak ve artacaktır. Bizimle aynı coğrafyada bulunan ve bize sınırı olan, organik dayanışma kültürü içinde olduğumuz bu güzel illerimizin varlığı ve komşuluğu birbirimizin değerini arttırmaktadır.
Balıkesir, Balıkesir Üniversitesi ve ona bağlı fakülte ve yüksek okullar ile birlikte eğitim, bilim ve kültür merkezidir. Balıkesir halkı aydın, Atatürkçü, Atatürk İlke ve İnkilaplarına bağlı, ilim, bilim ve fennin ışığında, çağımızın teknik gelişmelerine açık ve modern düşünceye sahip kişilerden oluşur.
Söz konusu Balıkesir olunca, yazıp anlatacak ve aktarılacak konular bitmiyor. Henüz Küçükkuyu ve Narlı’dan başlayarak, Altınoluk, Fener, Güre, Akçay, Zeytinli, Orjan – Buhaniye – Ören – İskele, Pelitköy, Artur, Gömeç ve devamla… Ayvalık sahil şeridi ile buraların bizlere bahşettiği muhteşem manzaraları ve buraların nimetlerini anlatamadım.
Bir yaz, tatilinizi bu sahillerde geçirmenizi tavsiye ediyorum, eminim ki buraları cennetten manzaralar sergileyen ne güzel yer ve diyarlarmış diyeceksiniz.
*Balıkesir’in plaka numarası ON’dur, Balıkesir ON numaralı ve çok güzel bir şehirdir.
Balıkesir’li olmak ve Balıkesir’de yaşamak, Balıkesir’in nimetlerinden istifade etmek ve tatmak, Balıkesir’in havasını teneffüs etmek, suyunu içmek ve ekmeğini yemek büyük bir zevk ve ayrıcalıktır.
Buyurunuz, geliniz ve bu nimetlerden sizlerde istifade ediniz.
Muharrem KAYNAK
1 Şubat 2023
