Bir ilin ekonomik göstergelerinden olan İHRACAT RAKAMLARI’nın artması; başta ilin yönetim kademesindeki seçilmişlerin, atanmışların canı gönülden benimseyip, sımsıkı sarıldıkları bir gelişme.
Yaşadığı şehrin kalkınmasını kendine dert edinen herkesin de desteklemesi gereken bir gelişme.
Bazıları da “Bir firmanın kasasına giren ihracat gelirinden bana ne.” diyebilir.
Son bir iki aydır Balıkesir’de ihracat artışına yönelik ve artıştan duyulan memnuniyeti dile getiren açıklamalar yapılıyor.
Peki artan ihracat rakamları gerçekten ihracat artışına mı işaret ediyor.
“Ne saçma bir soru; dolar bazında artış başka neye ifade edebilir” diyebilirsiniz.
Birlikte bakıp meseleyi anlamaya çalışalım.
Sonuçta arzumuz Balıkesir’in gerçekten ihracat artış trendini yakalaması.
Lakin sonuçlara tek rakam penceresinden bakarsak yanılabiliriz.
Sonuçta ihracatın gerçekten artması ve sonucunda bizlere yansıyacak kısmın gerçekliğidir asıl olan.
***
İhracat sadece rakam bazında bir ekonomik gösterge değildir.
İhracat aynı zamanda bir iş yapış kültürü ve kalkınmaya aracılık eden modeldir.
İhracata başlayan firma; kalite, verimlilik, görünüm, tanıtım, çevre, sosyal sorumluluk alanlarında kökten değişime varacak sürece başlar.
Rakamsal bazda takiple keşfedilen büyümeden çok kalkınma kelimesi ile tanımlanan alan aracılığı ile evet tüm Balıkesirlileri ilgilendirir ki herkes artış yönünde bir memnuniyet duymalı.
***
Balıkesir ihracatı 2000 yılından itibaren 2013 yılına kadar düzenli bir artış trendine girdi ve 621 milyon dolar seviyesine ulaştı.
2014 yılında 79 milyon dolarlık bir kayıp ile başladı ve 2020 yılına gelindiğinde 617 milyon 523 bin dolarlık ihracat ile 2013 sonrası en iyi performans olmasına rağmen yine de 2013 yılını aşamadı.
Bazı firmaların merkezlerinin Balıkesir’de olmamasının Balıkesir ihracatına negatif yansıdığı ifade ediliyor.
Bu durumun yıllara sair aynı olmasından dolayı ihracat artış hesaplamasında zaten dikkate alınmaması gereken bir mesele olduğu ve asıl meselenin yeni firmaların ihracata katılmaları, karşılaştırma için ihracatta katma değer artışı ve miktar artışı olduğunu ifade edeyim.
***
2021 yılının Balıkesir ihracat rakamları gelmeye başladığında hepimiz sevinmeye başladık.
Dolar bazında rakamlar gerçekten de bir artışı ifade ediyor ve yeni bir rekor kırılacağını gösteriyordu.
2021 yılı öncesinde böyle bir durum gerçekten de bir ihracat artışına işaret ederdi.
Lakin korkarım 2021 yılında bu durum farklı bir hal aldı.
***
2021 yılında ne oldu da dolar bazındaki artış tek başına ihracat artışını yansıtmasın?
2021 yılında ihraç edilecek bir ürünün hammaddesi olan örneğin bir demir çelik ürününün dolar bazında tonu 700 dolardan 1100 dolara çıktı.
Pandemi öncesi Balıkesir’den ABD’ye bin dolara giden bir konteynerin fiyatı 2021 yılında on bin dolara çıktı.
Tüm ürünlerde olduğu gibi ihraç ürün girdileri ve çeşitli proses aşamalarına yüzde 50’lerden yüzde 100’lere varan zamlar oldu.
İşin fena tarafı zamlar sadece TL bazında değil döviz cinsi olarak da arttı.
Dolayısı ile 2020 ve öncesinde ihraç edilen Balıkesir üretimi bir malın 2021 yılında ister istemez dolar bazındaki fiyatı da yükseldi.
***
Benzer artışı diğer illerde de görebiliriz.
Zira ülke sıralamasına da baktığınızda Balıkesir 23-24’ncü sıra aralığında.
Burada da bir değişim yok.
Maliyetlere gelen 2021 yılına özel dolar bazlı artışları ihracat rakamlarından arındırmadan Balıkesir ihracatında doğru sonuca ulaşamayız.
İhracat büyümesi çok güzel.
Evet hepimiz büyümenin peşinden koşmalıyız.
Lakin asıl olan ihracatta kalkınmadır.
İhracat yapan firma sayının artması, yeni firmaların ihracat gücüne katılması.
İhraç ürünlerinde katma değer artışı.
Artışın beraberinde ürün adet artışını getiriyor olması.
Ne bu durumu küçümseyip kendimize haksızlık edelim;
Ne de abartıp sorumluluklarımızı unutalım.
Evet Balıkesir’in ihracat potansiyeli büyük.
Fakat bu büyüklüğü anlamlı kılmak için üzerimize düşen çok fazla iş ve borç bulunuyor.
Erdoğan Dur
Erdoğan Dur’un tüm yazıları için tıklayın…
