“Egemenlik, hiçbir mâna, hiçbir şekil ve hiçbir renkte ve işarette ortaklık kabul etmez.”
Atatürk 1922 (Nutuk II, S. 700)
3 Mart 1924 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Urfa milletvekili Şeyh Saffet Efendi ve 53 arkadaşının verdiği hilafetin kaldırılmasını isteyen yasa teklifinin kabul edilmesiyle devrim yasaları olarak değerlendirilen 429, 430 ve 431 numaralı üç yasa yürürlüğe girmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti bu temel devrim yasalarıyla laik, demokratik çağdaş bir hukuk devleti olma yolunda önemli adımlar atmıştır.
Bu üç devrim yasası ile elde edilen kazanımları belirtecek olursak;
1) 429 no’lu yasa ile din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasını sağlamak amaçlanmıştır.
Bunun için de;
Şer’iyye ve Evkâf Vekâleti (Bakanlığı) kaldırılmış yerine;
Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulmuştur.
Erkan-ı Harbiye –i Umumiye Vekaleti (Bakanlığı) kaldırılmış yerine,
Genelkurmay Başkanlığı kurulmuştur.
***
2-) 430 no’lu yasa ile vatandaşlar arasında duygu,düşünce, kültür birliğini ve milli dayanışmayı sağlamak amaçlanmıştır.
Bunun için de;
Ülkedeki tüm eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığına bağlanarak Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) sağlanmıştır. Tüm vatandaşların kadın erkek ayrımı yapmadan Cumhuriyetimizin kurucu değerlerine bağlı kuşaklar olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir.
Üniversitelerin bünyesinde İlahiyat Fakülteleri açılarak dini bilgiler bakımından uzman kişilerin yanı sıra İmam ve Hatip Okulları da açılarak dini görevleri yerine getirecek görevlilerin yetiştirilmesi hedeflenmiştir.
***
3- ) 431 no’lu yasa ile dinin siyasete alet edilmesini önlenmek amaçlanmıştır.
Bunun için de;
Halifelik (Hilafet ) kaldırılmıştır.
Osmanlı Hanedanı (Aile) mensupları yurt dışına çıkarılmıştır.
***
İşgal döneminde ülkenin ve milletin yazgısına el koyan TBMM ordularıyla işgali sona erdirmiş, Türk milletinin bağımsız bir devlet kurmasını sağlamıştır. Türk milleti de, tek kişilik saltanat yönetimine son vererek milli hakimiyeti kayıtsız şartsız eline almıştır. Bunu da devrim yasalarıyla perçinleştirmiştir.
Saraydan alınan milli hakimiyetin, tekrar saraya taksit taksit taşınmaya çalışıldığı bir süreçte devrim yasalarının önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.
Yaşasın Türkiye Cumhuriyeti … 03.03.2021
Ayhan ÖZTÜRK
