2020 yılı; Balıkesirli tüketici açısından Atalar Caddesi’ndeki yumurtacıdan 30 tanesini 1 Ocak’ta 20 liraya, 31 Aralıkta 30 liraya aldığı yumurtaydı.
Altıeylül pasajındaki Berber Necdet için gelmeyen müşteriydi.
Ayşebacılı bahçıvan için yarım yamalak kurulan pazardı.
Balıkesir OSB’deki fabrika işletmecisi için artan hammadde fiyatları, tedarik güçlüğü, lojistik sıkıntı, vardiya düzenleme zorluğuydu.
Kesirven Köyünün çalışanı için kısa çalışma ödeneğiydi.
Pandemi hastasının şifa umudu, Balıkesir Şehir Hastanesi personelinin bitmeyen mücadelesiydi.
***
Ekonomik literatür olarak ise;
Covid 19 pandemisinin ve kur-faiz-enflasyon sarmalının başta KOBİ’ler olmak üzere tüm iş dünyasının etkilendiği zaman aralığı idi.
2020 yılının işletmeler açısından en dikkat çekici vuruşu ise son aylarda tedarikte sıkıntılar yaşanmaya başlanmasıydı.
Tedarikteki sorunlarla birlikte fiyat artışı da yaşanıyor.
İşletmeler açısından çok riskli bir dönemdeyiz.
Balıkesir OSB’de hammadde için 3 ay sonrasına söz alan girişimcinin bu dönemi doğru ve etkin bir yol haritası ile yeni rekabet senaryolarını da göz önüne alarak planlaması gerekiyor
***
2020 değerlendirilmesi zor bir yıl oldu.
Ekim ve Kasım ayı göstergeleri, üçüncü çeyreğin ardından dördüncü çeyrekte de toparlanma sürecinin devam ettiğini gösteriyor.
Normalde önemli moral kaynağı olan bu durum ne yazık ki pandemi dolayısı ile kamu destekli kredi maliyetlerinin düşüklüğü ve bolluğu nedeniyle 2020 yılında yaşanan genişleme süreci ile gölgeleniyor.
Diğer taraftan büyümenin kredi kanalıyla oluşması, talep kaynaklı enflasyonu ve ithalat artışı kanalıyla da cari açığımızı olumsuz etkiliyor.
İş gücü piyasasına yeni girenlerin, özellikle de gençlerin işsizlik oranı hızla yükseliyor.
***
Kurda yaşadığımız dalgalanmalar, rezervlerdeki düşüş ve negatif reel faiz, ekonomi üzerindeki kırılganlıkları artırdı.
Türk Lirası’nın değer kaybetmesi ile birlikte maliyetlerin artması, işletmelerin öngörülerini sağlıklı bir biçimde yapmalarını engelliyor.
KOBİ’ler ekonominin en kırılgan yapı taşı.
Balıkesir KOBİ’sini her türlü belirsizlik, ekonomik kriz ve afet, bulundukları sektöre göre farklı düzeyde olmakla birlikte, büyük ölçüde etkiliyor.
***
Lenny Kravitz’in bir şarkısında yalanla ilgili bir cümle var.
“Yalan çok iyi olunca kimse gerçeği duymak istemez.”
Memleket insanımız işten eve dönünce televizyonda “Türkiye Uçuyor” haberleri duymak istiyor. Tabi uçan ülkenin uçmasında bir parçada kendisinin payı vardır.
İnsanlar doğruları duymak istemiyor.
Pandemi dönemi aslında pek çok şeyin bir pamuk ipliğine bağlı olduğunu gösterdi.
İnsanlar yalanlarla kandırılmak istiyorlar ama bu noktadan sonra yalanlarla gitmek imkansız hale geldi.
Nasrettin hoca’nın bir lafı var. “Eşekte tam açlığa alışmıştı. Niye öldü ki?”
2020 Yılı Temmuz ayında boşanmalar 2019 yılının Temmuz ayına göre yüzde 71 artmış durumda.
***
Elinde paran olduğunda, kim olduğunu sadece sen unutabilirsin…
Ama elinde paran olmadığında, tüm dünya senin kim olduğunu unutuyor…
İşte 2020 parasızların unutulduğunun kanıtı.
Dünyada 2 milyar insan sağlıklı suya ulaşamıyor.
780 milyon insan açlık sınırının altında yaşıyor.
***
2020 yılı Balıkesir’inin kendine has sıkıntıları var.
Lafı evirip çevirmenin anlamı yok.
Bunların en başında en çok bilmesi gerekenlerin ilin gerçek kıyaslamalı durumunu bilmemeleridir.
İrade, yetkinlik, ortaklık, kümelenme, araştırma sıkıntılarıdır.
***
Veriye ve kıyaslamaya dayanmayan yorumlar yanıltıcı olabilir.
Örneğin; Balıkesir 393 bin 636 hektar toplam tarım alanına sahip.
Çanakkale’nin tarım alanı büyüklüğü 291 bin 553 hektar.
Bitkisel üretimde Balıkesir 2019 yılında 3 milyar 509 milyon 196 bin TL üretim değerine ulaştı.
Çanakkale 3 milyar 987 milyon 353 bin TL bitkisel üretim değeri ile Balıkesir’den çok daha az arazide Balıkesir’den daha çok bitkisel üretim değerine ulaştı.
Bursa ile de aynı durum söz konusu.
Tarımsal katma değerin ülke sıralamasına bakıldığında; katma değerli ürün, sulama, tarımda elektrik kullanımı gibi konularda ne denli büyük sıkıntılar olduğu açıkça görülüyor.
***
Alanında son veri olan; 2018 yılında toplam üretim gücünü kullanarak Balıkesir’in ortaya çıkardığı toplam hasıla 45 milyar 577 milyon 580 bin Türk Lirası.
Türkiye genelinde 14. sırada yer almış.
Ekonomik verilerinin genel görünümü açısından sorun yok gibi gözüküyor.
Fakat kişi başı hasılaya baktığımızda ciddi bir sorun ile karşılaşıyoruz.
7 bin 943 dolarlık kişi başı gelir ile Balıkesir hem Türkiye ortalamasının altında hem de ülke genelinde 26. sırada yel alıyor.
Balıkesir’in ekonomik üretim gücü ile örtüşmeyen bir sıralama.
Nüfus ile kıyaslama yapıldığında sorun ortaya çıkıyor.
Nüfus göz önüne alınarak yapılan değerlendirmede verimin düşük olduğu sonucuna varıyoruz.
***
Tam da bu noktada Balıkesir üretim gücü için 2020 yılının en çarpıcı vuruşu Bölgesel Teşvik Uygulama da meydana geldi.
Balıkesir 3. Bölgeden 2. Bölgeye alındı.
Bu durumu ekonomik ilerleme olarak görenler olduğuna tanıklık ettik.
“Alice Harikalar Diyarında” diye bir kitap var.
İlk etapta masal kitabı gibi gözüküyor.
Aslında dünyanın en iyi yönetim kitaplarından biridir.
Lewis Carroull takma adında bir matematik dehası tarafından kaleme alınmış.
Kitapta harika mesajlar verilmiş.
Ormanda bir tavşanın peşinden koşar Alice, yol ikiye ayrılır, tavşan durur Alice de durur.
Alice tavşana sorar; hangi yoldan gideyim diye.
Tavşan Alice’e; “nereye gideceğini bilmiyorsan hangi yoldan gittiğinin hiçbir önemi yok” der
Balıkesir 1. OSB Yönetimi açıklama yaptı.
“OSB’nin ihracatını 1 milyar dolara yükselteceğiz” diye.
1 milyar ihracata giden güvenli yol 2. Bölgeden değil 3. Bölgeden geçmektedir.
***
İnsan vücut ısısı 36 derece.
Bildiğimiz tüm mekanizmalar 36 dereceyi korumak üzerine kurulmuş.
Bugünün ritmi 38 derece!
Kaynaklar 1918 İspanyol Gribinden 20 ila 50 milyon arasında insan öldüğünü söylüyor.
Kimi kaynaklar ise ölen sayısını 100 milyon olarak ifade ediyor.
Dünyadaki insanların 3’te biri hasta olmuş.
Ölenlerin çoğu işçi olarak çalışan kişilerdi.
2020’de de olduğu gibi düşük gelir grubunda yer alan insanlar.
***
Gripten her sene dünyada ortalama 650 bin kişi ölüyor.
Peki İspanyol Gribinden 100 sene sonra COVİD’ten biz ne öğrendik.
Beklenmedik bir olay mıydı?
Hayır. Mesela Türkiye’de 7.5 büyüklüğünde deprem olacağını biliyoruz.
2020’nin hatırlattığı gibi Balıkesir’de deprem olacağını biliyoruz.
Sadece ne zaman olacağını bilmiyoruz.
***
Peki bütün bu gelişmelere rağmen umutsuz muyuz?
İnsana özgü sorunları çözmek için bilim insanları fareler başta olmak üzere hayvanlar üzerinde deneyler yapıyor.
Gerçekleşen deneylerden birinde bir fare su dolu bir kaba atılıyor.
Ortalama bir farenin 15 dakika yüzebilme kabiliyeti varmış.
Fakat büyük olasılıkla 15 dakika dolmadan fareler yüzmeyi bırakıyorlarmış.
Bunun adına da zorlu yüzme testi denmiş.
Fareye anti depresan ilaç verildiğinde yüzmeyi 18 dakikaya kadar çıkarıyormuş.
Şöyle bir şey denemişler.
15 dakika yüzebilen bir fareyi 14. dakikada sudan almışlar.
Bir müddet sonra tekrar suya atmışlar.
Fare tekrar suya atıldığında 75 dakika yüzmüş.
Sırf biri beni kurtaracak diye!
Ne demiş ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk.
“Umutsuzluk yoktur. Umutsuz insanlar vardır. “
Erdoğan Dur
Erdoğan Dur’un tüm yazıları için tıklayın…
