Bu hafta sizlerle tarihimizdeki 14 Ağustos’ları anlatacağım. Çünkü 14 Ağustos, tarihimizde çok önemlidir. Önce en eskisinden başlayalım.
14 AĞUSTOS 1915 (2. ANAFARTALAR ZAFERİMİZ)
1915 yılı Çanakkale kara savaşları sürmektedir. 6 Ağustos günü İtilaf devletleri Suğla koyuna çıkartma yaparlar ve karşılarında Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal’i bulurlar. 10 Ağustos günü Conkbayırına kadar tırmanan itilaf orduları geri atılır ve Conkbayırı zaferi kazanılır.
Yenilen itilaf orduları tekrar şanslarını denemek için 14 Ağustos’ta hazırlıklara başlar ve saldırıya geçer. 21 Ağustos günü tekrar yenilir ve geri siperlerine çekilir. Bu zaferimiz 2.Anafartalar Zaferi’mizdir. Bu zaferimizden sonra artık İtilaf orduları saldırıya geçemez ve savaş siper savaşlarına döner ve kilitlenir. Mustafa Kemal eylül ayında cepheden ayrılır. İtilaf orduları Çanakkale’yi geçemeyeceğini anlayınca 1916 Ocak ayında Gelibolu yarımadasını terk eder ve gider. Yani 14 Ağustos günü İtilaf devletlerinin son şanslarını denedikleri ve yenildikleri gündür.
14 AĞUSTOS 1921 ( ATATÜRK KIRIK KABURGA KEMİĞİ İLE CEPHEYİ SAVAŞA HAZIRLIYOR)
İkinci önemli olay ise 1921 yılı içindedir. Yunan ordusu Sevr antlaşmasını Ankara hükümetine kabul ettirmek için ileri harekata geçmiştir. Aldığı destekler ile Sakarya önlerine kadar gelmiştir. Mustafa Kemal ise başkomutanlığa getirilmiş ve harekat için Telalifi Milliye kanunlarını çıkararak orduyu güçlendirmeye çalışmaktadır. Düşman tüm hazırlıklarını hızla yapmakta ve büyük bir saldırıya hazırlanmaktadır. Mustafa Kemal 12 Ağustos 1921 günü cepheyi gezerken atının ürkmesi sonucu atından düşer ve kaburga kemiği kırılır. Gerekli müdahale yapılır. 14 Ağustos’ta kırık kaburga kemiği ile cepheyi savaşa hazırlamaktadır. 22 Ağustos günü düşman saldırısı başlar ve 13 Eylül’e kadar kanlı bir savaş olur. Düşman yenilerek geri çekilir. Bu büyük zaferin sonunda Mustafa Kemal’e TBMM Gazi ünvanı ile Müşirlik rütbesi verir.
Bu savaşta Yunan ordusu bir kolordusunu güneye kaydırarak ordumuzu arkadan çevirip yok etmek niyetindedir. Durumu fark eden Mustafa Kemal düşman ordusuna paralel olarak asker kaydırır ve düşman ordusunun çevirmesini engeller. Cephe 100 km. uzar. Polatlı ile Haymana arasında savaş olur. Oluk gibi kan akar.
14 AĞUSTOS 1922 ( KURTULUŞU GETİREN OPERASYON)
Üçüncü önemli olay. Sakarya zaferinden sonra bir yıl geçmiştir. Yunan ordusu Afyon çevresine yerleşmiş ve orada tutunmaya çalışmaktadır. Bizim ordumuz ise hızla saldırıya hazırlanmaktadır. Ordumuzdan bir kolordu ve topçu alayı 14 Ağustos 1922’de gizli bir şekilde güneye harekete geçer. Yunan ordusunun bir yıl önce Sakarya boylarında yapamadığı kaydırmayı ordumuz yapmış ve 26 Ağustos günü cephenin güneyinden düşman hatlarına sokulmuştur. Yani kurtuluşumuz bu günlerde başlamıştır. Bu büyük zaferimizde ise Mustafa Kemal Dumlupınar meydan muharebesini üstlenmemiş ve zafer sonrası bu zaferi Fevzi Çakmak’a mal ederek onunda meclis tarafından Müşirlik rütbesi ile ödüllendirilmesini sağlamıştır. Çünkü Müşir olabilmek için bir meydan muharebesi kazanmak gereklidir. Kendisi Sakarya meydan muharebesi ile Müşirlik(Mareşallık) alırken Büyük Taarruz ile de Fevzi Çakmak Müşirlik almıştır.
14 AĞUSTOS 1974 (İKİNCİ KIBRIS BARIŞ HAREKATI)
Dördüncü önemli olay ise Kıbrıs harekatında yaşanmıştır. 20 Temmuz 1974 günü ordumuz hem Girne yakınlarına çıkartma yapmış hem de Hava İndirme Tugayımız Kırnı bölgesine havadan inmiştir. Çıkan birliklerimiz ile inen birliklerimiz 22 Temmuz günü birleşerek adanın kuzeyi kontrol altına alınmıştır. Dış devletlerin araya girmesi ile ateşkes antlaşması yapılmış ve görüşmeler başlamıştır. Rum tarafı çeşitli oyalamalar ile isteklerini kabul ettirmek istemektedir. Ordunun durumu da pek rahat değildir. Çünkü çok dar bir alanda bulunmaktadır. İngiltere’deki görüşmelerde Dışişleri Bakanı Turan Güneş görüşmelerin tıkanması üzerine “Ayşe tatile çıksın” diyerek ordunun harekata başlamasını istemiştir. Bunun üzerine 14 Ağustos 1974 tarihinde ikinci Kıbrıs Barış harekatı başlamış ve 16.Ağustos’a kadar tüm kuzey Kıbrıs kontrol altına alınmıştır. Yani Kıbrıs’ın tam kurtarılması 14 Ağustos’ta başlamıştır. Tüm şehitlerimize minnettarız. Ruhları şad olsun. Bu günler kutlu günlerdir. Saygılar.
20 Ağustos 2023
Sinan Kahyaoğlu