Dostlarım,
10 Eylül 2023 tarihinde Libya’da meydana gelen sel felaketinde 11 bin insan hayatını yitirmiştir. 10 bin insanın akıbeti bilinmiyor. Sel felaketinin merkezindeki Derne kentinin büyük bir bölümü yok olmuştur. Kanalizasyonun yıkılması nedeniyle kirli sular şebeke suyuna karışması sonucunda, salgın hastalıkların görüldüğü tespit edilmiştir. Kısaca temiz su, elektrik, ilaç ve diğer hayati ihtiyaçların karşılanmasında sorunlar yaşanmaktadır. Salgın tehlikesi baş göstermiştir.
En acısı da , felaketten bir hafta sonra, bir televizyon kanalında ağlayan bir Libyalı kişinin, kendilerine kimsenin yardım etmediğinden yakınmasıdır!!!
Bu yakınma bana şunu anımsattı. Kaddafi döneminde Libya’da kişi başı milli gelir 11.000 dolar idi. Odönem Libya’nın Afrika’nın refah düzeyi yüksek beşinci ülkesi olduğunu belirtmeliyim. Kaddafi döneminde, evlerde elektrik kullanımı bedavaydı, sağlık hizmetleri tamamen ücretsizdi. Eğitim ücretsizdi. Yurt dışında okuyan her öğrenciye aylık 1650 avro ‘’geri ödemesiz’’ burs veriliyordu. Yeni evlenenlere ev verilmekteydi. Petrol gelirlerinin %90’ı Libya halkına veriliyordu. Bu refah şartları, Muammer Kaddafi’nin 20 Ekim 2011 yılında feci bir şekilde linç edilerek öldürülmesine engel olamadı. Şimdilerde Libya halkı, o günleri çok arıyorlar.
Libya’da yönetim şekli Kaddafi döneminde Libya Arap Cumhuriyeti yönetim şekliydi. Daha sonra Libya Büyük Sosyalist Arap Halk Cemahiriyesi olarak 1986’da değiştirildi.
Kaddafi’ den sonra ülkede çeşitli grupların anlaşmazlıkları ve çatışlarına rağmen ülke iki büyük grubun doğuda Libya Ulusal Ordusu ile batıda Ulusal Mutabakat Hükümeti ile yönetilmektedir. Ne yazık ki; Libya’da istenen, beklenen huzur ve asayiş sağlanamamıştır. Sözün özü Kaddafi ve yönetimini mumla aramaktadırlar.
Dostlarım,
Mustafa Kemal Atatürk’ün bize hediye ettiği bu güzel cumhuriyetin kıymetini daha iyi anımsadım. Hepimizin, insanca yaşamını sürdürebilmesi için cumhuriyetimize ve değerlerine sahip çıkmalıyız. Böylece felaketleri kolaylıkla aşabiliriz.
Herkesin insan onuruna yakışır yaşaması dileğiyle sağlıkla kalınız!!!
Dr. Hüseyin GÜNDOĞDU