Balıkesir ilimizin neredeyse her ilçesinde ova var ve bu ovalar, DSİ kurumunun yapmış olduğu gölet ve barajlarla ve sulama tesisleriyle vasıtasıyla sulanıyor.
Çaygören barajında biriktirilen su ile,
Sındırgı, Bigadiç, Kepsut ve Balıkesir ovaları sulanıyor.
Sındırgı sulamasında cazibe + 2 pompaj sulaması var.
Bigadiç sulamasında cazibe + 3 pompaj sulaması var.
Kepsut sulamasında cazibe + 6 pompaj sulaması var.
Balıkesir sulamasında cazibe + 1 pompaj sulaması var.
Bu dört sulama beton kanal + kanalet sistemi ile hizmet veriyor.
Sulama tesisleri eski sistemle yapılmış ve beton yorgunluğuna bağlı olarak verimsizdir. Arazi dağılımları çok küçük parsellere bölünmüş ve büyük çoğunluğunun tapusu yoktur. Arazi toplulaştırma çalışması yoktur. Sulamaların alt yapı tesisleri eksiktir. Toprak yanlış kullanımdan dolayı verimsizdir. Yer yer toprakta bozulmalar başlamıştır. Tabansuyunun sorun olduğu bölgeler mevcuttur. Toprak tahlilinin yapılması neredeyse yoktur ya da yok denecek kadar azdır. Yağmurlama veya damlama sulama uygulaması çok azdır. Çiftçi yaşı çoğunlukla 50 yaşın üstündedir. Köyler boşalmıştır. Genç nüfus azalmıştır.
*Bu dört sulamaya çok ciddi anlamda bakım onarım çalışmasının yapılması ve yine pompa istasyonlarının elden geçirilmesi şarttır.
*Çiftçiye damlama sulamaya geçmesi konusunda zorunluluk getirilmelidir. *Önümüzdeki yıl için en azından damlama sulama uygulayanlara ve tarlalarına Toprak tahlili yaptıran ve yaptığını belgeyen ve sulama beyannamesini eksiksiz vererek sulamada uygulanacak kurallara uyacağı konusunda taahhütte bulunanlara ve sulama sezonu öncesi tarlasının yüzey drenaj kanallarını açıp temizliğini yapan ve yine kanalet güzergahının temizliğini yapan üreticilere ücretsiz su verileceği kuralı getirilmelidir.
*Pompaj sulamalarının maliyeti yüksektir. 12 pompaj sulamasının aktif tüketeceği elektrik miktarı en az 2.5-3 milyon kwh civarındadır. Bu elektriğin bedelinin zamanında ödenmesi şarttır. Temmuz ayında elektriğe zam geleceği düşünüldüğünde elektriğe ödenecek para ciddi bir rakam olacaktır.
*Bu dört sulamanın sulama sezonunda anakanalda gelişen su içi otlara karşı yapılacak olan göztaşı uygulamasında kullanılacak olan göztaşı miktarı 10 ton civarında olacaktır. Bu ciddi bir maliyettir.
*Sulamanın pik döneminde sulama 24 saat gözetim altında tutulmak zorundadır. Bununda bir maliyeti vardır.
Sulama maliyeti olan bir uygulamadır. Kurallara uyulmadığında çok ciddi olumsuz durumlara, sosyal olaylara neden olabilir. O nedenle kaynakta biriktirilen su ile ekilen ürünün ihtiyaç duyduğu su miktarı birlikte kıyaslanır. Bu kural uygulamasından asla taviz verilmez, verilmemelidir.
Bütün bu detayları şimdilik bir kenara bırakalım. Elimizdeki verilere bakalım. Bu dört sulamadan belediyeye bu yıl bir para akışı olmayacaktır. Parseller küçük ve dağınık olduğundan, büyük olanlarıda kendileri bölerek ve aileden isimler yazdırarak beyan vereceğinden sulama hem çok sıkıntılı olacak hem tamamıyla ücretsiz olacaktır.
Bu dört sulamanın maliyeti en az 20 milyonTL’dır. Bu dört sulamadan vazgeçilen gelir ise en az 25 milyonTL’dır.
Şimdi yazacaklarımı çok dikkatli okuyun.
Sayın Ahmet Akın’ın seçimi kazanmasıyla çiftçi mevcut sulamalarda bir metrekare boş yer bırakmaksızın her yeri ekti. Öyle ki ne cazibe sulamalarında ne de pompaj sulamalarında bırakın boş yeri, sulama sahası dışında kalan yerlerde ekildi. Ve bu ekimi yapanlar ne bir beyanname verdi, ne de bir bilgilendirme yaptı. Hal böyle olunca sulamanın pik döneminde Sındırgı, Bigadiç, Kepsut ve Balıkesir’de meydana çıkan yoğunluktan müthiş bir gerilimin yaşanma olasılığı çok güçlü bir olasılık olduğu gerçeği hep ön planda tutulmalı ve ona göre çözümler uygulamaya sokulmalıdır… Ürününü sulayamayan çiftçi önce çalışan emekçilere büyük baskı uygulayacak sonra BASKİ ve CHP yöneticilerine… Çözüm bulunamadıkça( çözüm o ara yağmur yağmasıdır) daha da hırçınlaşacak ve öfkesini kusacak yer arayacaktır.
Çiftçiye iyilik yapayım derken ortaya çıkan bu durum bölgede sosyal patlamalara neden olabilir.
Ya da sulayamadığı için ürünü yanan her çiftçi mahkeme kanalıyla zarar ziyan davası açarak belediyeye daha büyük bir tazminat ödemesinin yolunu açar.
Hal öyle bir noktaya gelebilir ki sayın Akın, kamuyu zarara uğratmaktan, gerekli koşulları sağlamadan, çiftçiyi ve kurumunu hazırlamadan böyle bir kararı meclise aldırmak suretiyle hemen uygulamaya sokmak ve uygulamada planlı su dağıtımını uygulamayı kontrolsüz artan ekim sahaları nedeniyle ortadan kaldırarak oluşan yoğunluk nedeniyle kargaşaya neden olmak ve yılların oturmuş emeğini bir anlamda boşa çıkararak halkta oluşan öfkenin öznesi olmak gerekçesiyle görevden alınabilir ve yargılanabilir…
Olmaz diye birşey yok…
Ben bu işe 42 yılımı verdim. Neler yaşadım ben bilirim…
Bilmem anlatabildim mi?
Daha diğer sulamalara geçmedik… (Devam edecek)
Sevgi ve saygılarımla Vecdi Yılmaz